Biografie van Jos Eertink

Ze wou een hamburger, een broodje
zonder saus, augurk of sla. Gewoon de
smaak van vlees in de zon op een bankje in

een nazomerstraatje. Ze at en ik
dacht aan de koe die haar aarde
een beetje meer had opgewarmd.

Ik voelde me als een verdorven god
zag niet eens het licht van oktober
stralend als de melkweg langs de

blaadjes op de stenen van het straatje.
En ik wenste iets op m'n schouder
niet zo'n tuttig elfje maar een heel klein

astronautje, om iets te fluisteren als
pracht is enkel complex als je denkt
als je denkt dat pracht complex is.

Kitsch is onvermijdelijk, zei de wijze bij het tankstation,
de schaduwkant van overgave, en we zagen hoe hij
kleiner werd, ondanks zijn bereisde dijen.

Praag / Sint Vitus / Overvloed

Decadentie met een valse gloed. We drukten af bij het
graf van een symfonische Tsjech, vanuit de aarde
klonk de soundtrack die hij maakte

onder onze nieuwe wereld. De nacht schonk groene
drank, absent in onze thuisstad. We waanden
ons Van Gogh, wervelend, intens naïef,

tot een hoer ons in het kruis greep, de route die wij
vroegen ontkende, ons gestotter niet begreep.
We bereikten de herberg als jongens.

Wenen / Schönbrunn / Bladgoud

Een kristallen stolp over alles wat oud, wat we tot dan
toe kenden van posters. We botsten tegen muren
van de schoongespoten metro, vraten de Torte

omdat het zo hoorde, ontspoorden en kregen een tik
op de vingers voor een selfie bij de Kus van
Klimt. Bestimmt war alles damals besser.

Stresa / Weerlicht / Lago Maggiore

Requiemgezang van engelenkoren. De autoradio
als reizende onderwijzer. De witte pruik van
Mozart als schandvlek op de voorruit.

Barsten moest het glas, zodat we vrijer konden
kijken, over het meer naar de flitsen van
het broeierige weer. We moesten

wakker blijven /akker blijven
en vonden de frequentie van de wind.

soms denk ik het is klaar, ik rol je op
als een poster die ik stiekem even later
ophang in een kamer, gruis nog in mijn

haren, zo gedagdroomd, zo gedaan
altaartje ervoor, beetje offeren en afvragen of jij
van iets misschien de godheid bent

ik snuif als een junk langs de randen van
jouw kooi van glad papier, maar die verdomde
posterglans verbiedt me je te zien

zelfs met een schuurspons — rvs
krijg ik je oppervlak niet mat, dakloos komen
mensen op het licht af in mijn kamer

het is glans! roep ik, want álles glanst:
sterfgevallen, gekus in het park, doelloos
gezwerf en het vet van de markt

ik ruk de poster los en door het raam
schud ik je stenen, totdat je lantaarns aangaan
mijn romp een loods vol tegels

(Ik zocht tevergeefs een bouwbedrijf
of een psycholoog die me kon genezen
van de angst voor ontbrekende gevels.)

Liggend in verf werd ik wakker,
op mijn torso een kastanje.
In de grotere wereld
was een venster vergeten
en alles werd overschaduwd door veren.

(Bevend van ruimte steeg ik op.)

De brandoefening
spoelde mijn droom weg.
Onder mijn slaapkamerraam het erf
met de scherven van mijn tienerverlangens.

Uitgeholde bamboeknoken
tikten in iedere flits van het zwaailicht.
Fatalistisch keerde ik terug naar mijn slaap.

Albert vroeg de volgende ochtend
of het klopte dat de fabriek van mijn uitzicht
uranium verrijkte.
Ik vertelde hem over de paarden
met hun uitgevallen manen;
zesbenig hun gebroken draf.

In de radioactieve tijd die volgde
werd mijn belle époque misvormd.
Het staal dat de dansvloer moest dragen
smolt in een vervreemde bezieling.

Ik dacht aan wat de leraar geschiedenis zei
dat ergens aan de rand van iedere ramp
een boer wacht met melk en een plek in het hooi.

Ergens tuurt Albert over gras naar de paarden,
verliest hij zijn angst als hun gang nog klopt.

het galopperende geraamte van een paard
was op het tweede gezicht zo'n vliegendeken
en op het derde gezicht mijn totemdier

een uitgebeende soort met ongeremde kracht
roffelend over het vel van een trommel
gespannen tussen de wolken

soms zie ik hun hoeven als ik omhoog kijk
als schaduwijzers in het blauw

is als acupunctuur voor een egel

je volgt de regels van een schaduwfiguur

in een succesverhaal dat de drukpers

misschien wel nooit zal zien

kijk toch wat ik kan, schreeuw je uit het raam

trekt de aandacht van onrustige spreeuwen

geeft hen als ze samensmelten

tot mefisto zelfs je ziel

ziet van alles door je vingers gaan

penselen, een strijkstok, een bal

en in de herfst stuit je plots op die egel

onbegrijpelijk zo kalm

een teken vol wijsheid van vergeten profeten 

sloeg ik in de groeve de steentjes kapot

ik wist inmiddels dat vroeger de slakjes 

als ammonietjes werden aangesproken

dat de opgebroken dageraad

gestold was in de lava

starend door mijn slaapkamerraam

over een vensterbank vol dino's

onderzocht ik achterdochtig

de moeder aller stenen

zou dat brokstuk daar aan de hemel breken

dan zou ik pionierend na mijn cornflakes

met mijn hamer op pad gaan naar de groeve

zonder gezeur zou ik zwoegen voor

een splinter van die eeuwen trotserende

kosmisch gebleekte piratendukaat 

zodat ik maandag op het schoolplein

tot de bel weer klonk bijzonder kon zijn

Mufasa had het zo gek nog niet bekeken.

De ontdekking dat er meer was, bevrijdde bij mij

de gedachte dat er simpelweg nóg meer moest zijn.

Het was tijdens een snoepgloedvolle busreis

dat de wereld zich overzichtelijk en kleurrijk

openbaarde. Ik herinner me de plattegrond

van het oude Noorder Dierenpark. Bij een

ondergronds aquarium, ging ik naar de haaien.

Een bordje met 'niet aaien' ontbrak.

Flarden van het gesprek dat ik had

met een klasgenoot op een open dag

smeren ook nu nog de uren met teer.

Hij zei iets over de AutoWeek — een tijdseenheid

die ik niet begreep — en bewees hoe eenmalig

met de trein gaan kon zijn. Overgave, zag ik toen,

is als je nooit meer iets als hobby benoemt.

Later las ik dat teer ontstaat na verhitting van

organische stof. Dus opgaan in een wegdek

had een einddoel kunnen zijn. Praktisch nut

was geen vak in mijn studententijd. Echo's

uit een lege zaal verdwenen in de nacht.

Kennis van statistiek moest iets vertellen

over kansen; het waarom bleef onbetrouwbaar.

Van rammelen op een toetsenbord, of het zoeken

naar die ene plek, gebouwd in de jaren dertig.

Het luisteren naar tekens in een babylach.

Onthoud, zei Mufasa. En de wolken wisten hem uit.

Ze noemden mij de labrat

levend voor het onderzoek

De oorsprong lag denk ik

in de loep van mijn vader

die ik lenen mocht op zomerse dagen

Natuurlijk verschroeiden

— kind dat ik was —

de mieren op het terras

in de goddelijke bundeling

van het meedogenloze licht

Later droeg ik een witte jas

en ze zeiden in de jaren tachtig

dat ik een virus liet ontsnappen

Ik, de rat, met een knagend besef

dat de waarheid nog veel erger was

veel verder ging het experiment

buiten de grenzen van het lab

Als bejaarde kreeg ik in mijn slaap 

het astronautenperspectief 

met altijd verschietende vlakken

En ik weet niet, vond het prachtig

bijvoorbeeld de ganzen

die je hoort als je laat

de deuren op slot doet

niet wetend of

hun V in de nacht

geschreven wordt of

in je hoofd zit

het raam is nu dicht

de wereld is binnen

het gebrek aan geluid

is veilig weer thuis

de ganzen klonken