Biografie van Paul Rigolle

Dichter en schrijver. Recentste publicatie in boekvorm: Tot het bestaat (dichtbundel bij Uitgeverij De Vries-Brouwers, 2013). Redacteur van 'de Schaal van Digther'. https://paulrigolle.blogspot.com https://digther.blogspot.com
2020
  • Nr.
    Titel
    Tekst
  • 1
    6718

    Brui

    Top 1000
    In memoriam Eric Van Zandweghe


     
    Liet toe wat ongebreideld was,
    gaf in late uren thuis. En nooit,
    nooit, een blad voor de mond.
    Zoals de dood met spaanders
    komt en in ons neerslaat.
    Zo versteld kan men staan.

    Dat ook wat ons weet te behagen
    er soms de brui aan geeft.
    Dat dit alles, dit hele mooie hebben
    en houden dat bij leven vonkte
    en vlamde in jouw hoofd nu zomaar,
    zonder boe of ba, moet eindigen.

    En weg moet varen.
    Ergens heen. Met jou!

     
  • 2
    4045

    De taal een wereld

    Top 100
    (bij een portret van Ludwig Wittgenstein)
     
     
    Een man met het uitzicht van iemand die op
    een bouwwerf werkt en een kraan bedient
    die naar de hemel reikt. Zo ziet hij er uit.
    Een blos kleurt de wangen, het dunne haar

    is wat in de war geraakt, en in zijn ogen,
    lees je wat niet te lezen is. Kronkels, stellingen,
    algemeen gedachtengoed. Bij hem is de taal
    een wereld waarin alles in de steigers staat.
     
    Hij kijkt voor zich uit alsof hij neerkijkt op wie
    daar beneden in de kamer zit waarin ik schrijf.
    Waarover je niet kunt spreken moet je zwijgen.
    Herkenning troef! Vooraan op de tong ligt,
     
    na al die jaren, nu ook bij mij het woord
    dat vaker niet, dan wel geschreven wordt.
    Meer niet dan wat streepjes inkt, schreefjes,
    daagt het traag en statig in de ochtend op
     
    zoals een trein dat in een landschap doet,
    en iemand zichzelf, luid en rechtop als
    een uitroepteken, in het wonder
    van het schrift herkent.
2019
  • Nr.
    Titel
    Tekst
  • 1
    142

    Als iets dat van binnen brandt

    Top 1000
    Voor de mensen van Calais,
    Wereldvluchtelingdag, 20/6/2019

     
    Als iemand die op een dag zijn dorp verlaat,
    zo zul je opgetekend in de annalen staan.
    Als iemand die. Als van een ander dat. Je bent
    een vreemde nog. Je tracht en doet je best, je leeft
    je in, ademt in en ademt uit. De taal loopt nog mank
    in jou. Je zoekt wat hoogte in de toon. Hoe
    iemand spreekt die wordt opgejaagd. Wijd open,
    slag na val, into the wild, maisveld, het wild

    zover je kijkt. Bedding van het spoor. Slaapzak.
    Station. Parking. Bordkarton. Over schutting kruipt.
    Met wat geluk ontloop je hem de nieuwe bedelstaf.
    Rusteloos op weg en wie weet waarheen.
    Het jaagpad, de spoorweg langs. De blote hemel
    kent geen geheim voor jou. Niet weet wat komt.
    Bekeken wordt alsof je zelf een dader bent.
    Ergens ingenaaid van wat nog rest van jouw bezit.

    Ze peilen en stellen vast bij jou of daar een hart
    nog zit. Maar iets, iets dat van binnen brandt
    blijft vuur. Een roep als een roffel in jouw borst,
    is daar het eerste woord dat van een vreemde taal
    te pronken en te kijken staat. Het drukt zich uit,
    het laat zich horen. Op jouw stem draagt het
    zichzelf de wereld in. Klinken doet het al alsof het
    op een dag jouw nieuwste naam zal zijn.
  • 2
    3195

    Goin' up the country

    Top 1000
    Ook deze zomer lijkt van geen tel te zijn.
    Het is komkommertijd van hier tot ginder.
    De zaken gaan goed en verder geen nieuws
    uit de streek der Ingevroren Groenten. 

    Van station naar station hebben we alles
    op de rails en gaan vlotjes door met leven.
    De zomer richt geen schade aan. Tijdelijk
    is ons vegeteren. Tijdelijk kan niets ons deren.

    Uit het café op de hoek komt de stem van de koning
    van de gebroken harten. Geen wonder dat ik ween.
    De zon staat hoog. Geen Parijs zonder Spleen
    en straks gaat het sneeuwen in de breinen.
  • 3
    3979

    In de steigers

    Top 1000
    (bij een poster van Ludwig Wittgenstein)
     
     
    Een man met het uitzicht van iemand die
    op een bouwwerf werkt en een kraan bedient
    die naar de hemel reikt. Zo ziet hij er uit.
    Een blos kleurt de wangen, het dunne haar

    is wat in de war geraakt, en in zijn ogen,
    lees je wat niet te lezen is. Kronkels, stellingen,
    particulier gedachtengoed. De taal bij hem
    is een wereld waarin alles in de steigers staat.
     
    Hij kijkt voor zich uit alsof hij neerkijkt op wie
    daar beneden in de kamer zit waarin ik schrijf.
    Waarover je niet kunt spreken moet je zwijgen.
    Herkenning troef! Vooraan op de tong ligt,
     
    na al die jaren, nu ook bij mij het woord
    dat vaker niet, dan wel geschreven wordt.
    Meer niet dan wat streepjes inkt, schreefjes,
    daagt het traag en statig in de ochtend op
     
    zoals een trein dat in een landschap doet.
    Tot iemand zichzelf, misschien ben ik dat wel,
    in het wonder van het schrift verstaat.
  • 4
    4127

    Roebel

    Top 1000
    Soms wordt de tijd een ding waarin je kijken kunt.
    Viewmaster, album, kijkkast. Een verband met jou
    en ik erin. Een verbond. Wat voorbij is noemen we

    een tijdperk en wat nog komt een toekomst. Vluchtig,
    vreemd en ordeloos vaak is wat we bewaren. Beelden
    als gefladder van vogels in de hemel van ons hoofd.

    Om af en toe weer 's op te duiken later. Opgerakeld.
    Zichzelf weer zichtbaar makend. Zoals van onze reis
    van lang geleden naar Sint-Petersburg ineens weer

    het beeld verschijnt van de kinderen op de stoep
    voor het schitterende Winterpaleis. Met kleine
    uitgestoken handjes, bedelend om wat roebel.
2018
  • Nr.
    Titel
    Tekst
  • 1
    4826

    Kersenpad

    Top 1000
    It’s not the mountain we conquer but ourselves.
    (Edmund Hillary)

     

    Buigend zoeken we het in ons op.
    Het gehijg, het zeuren, het gelamenteer
    van een lichaam dat meer wil dan het
    verdragen kan. Loorberg, here I come.
     
    Oh mijn glooiende tijd! Oh mijn leven
    als vazal die op een fiets naar boven klimt
    omdat er nu eenmaal Vals Plat en heuvels zijn.
    Voor wie van steilte droomt is dit een begin.
     
    Daar het Kersenpad! Daar de haarspeldbocht!
    Teloor of niet teloor, melkzuur richting hemel,
    dra komen we boven en worden weer een mens
    die in de taal van het landschap zingt.
     
    Dra wacht ons uit de oude wereld
    opnieuw de mooiste wijn.
  • 2
    4417

    Liedje nr. 12

    Top 1000

    Alles is van suikergoed, veel
    is van kaneel. Kijk hoe de maan
    zich rept om haar licht te werpen

    op de man die melkwit zichzelf
    te slapen legt terwijl een ander hem
    in zijn droom van kleur voorziet.
     
    Wattenwolk. Eén grote roze wolk
    van watten wordt de wereld.
    Weg zijn alle hemangiomen.

    Als lijm lig ik in jouw slokdarm.
    Als stem vermomd mag ik
    wonen in jouw keel.
  • 3
    6453

    Nauwelijks een gerucht

    Top 1000
    Nauwelijks een gerucht was hoorbaar die dag.
    Jij las, roerloos in de schaduw. Ik keek om
    naar woorden die ik nooit zelf verzinnen kon.
    De oorlog van Het einde van de Wereld.
    Eb en Vloed. De Eenzaamheid der mannen.

    Niets klonk op. Geen woord kwam over onze lippen.
    Maar we hadden het over vulkanen, slapend
    in de zomer. En hoe geen hand nog rukte aan
    de kettingen van Dit Bestaan. Over dit soort
    dingen hadden we het, zonder woorden.
     
    Rest mij in het hoofd daarvan enkel nog
    de foto die ik zoveel later in mijn handen hou:
    Als verzwegen, even stilhoudend richting tuin.
    Ik breng jou koffie, moet glimlachen plots
    om zoveel duidelijkheid: Het licht is het licht.

    En groen het gras waarop jouw lichaam
    nooit gelijk zal zijn aan het mijne.
    Niets is hoorbaar. Mateloos trillen de bladen
    in hun heimwee naar het boek.
  • 4
    2289

    Zoals alleen een hoofd

    Top 1000
    Dat we trage dieren zijn met een intellect
    dat schrijnt, het wordt beweerd,
    het staat geschreven. De okkernoot
    van ons brein laat niets aan toeval over.

    Keer op keer draaien wij de waarheid om
    en wachten op de lessen die het leven
    ons moet leren. Steeds hogerop,
    ladderdrift ons deel, wuiven we weg

    wat we niet willen weten. In een klassiek
    en wild gebaar maken wij van elk plafond
    een hemel. Wat nog niet bestaat

    zullen we maken. Hoogmoed zit ons
    als gegoten, past ons zoals alleen
    een hoofd kan passen in onze handen.
2017
  • Nr.
    Titel
    Tekst
  • 1
    3106

    Alice

    Top 1000
    Lakens plooiend in het hoofd
    vergeet ze langzaam wie ze was.
    Ze dekt de tafel, schikt een vaas,

    doet als naar gewoonte de was
    met nachttarief. Op een dag gooit ze
    zomaar alle kasten overhoop.

    Bosmadam. Beumeneer. Kamerkind
    .
    Wie zal ze vandaag 's zijn?

    Wat ze de laatste namen geeft,
    rafelt onder haar handen uit, op zoek
    naar wat haast verdwenen is.

  • 2
    8579

    Pentagram

    Top 100
    Op een stafkaart tekent een pentagram, streng
    en koel, de doelen af. Als uitgezet in een kunstproject  
    lopen we, herfstig en vermomd, ingeduffeld
    in de velden de lijnen na; gewapend met wie we zijn.
    Koeien kijken ons met grote novemberogen aan.
    Spreeuwen wolken op. Het land huivert in ons na.

    Een torenklok morst met klanken, veegt ons
    de mantel uit. Kaalgeworden akkers zoeken
    op een zondagmiddag naar de verloren tijd.
    De aarde laat schriel en bloot haar oude echo’s los.
    Van wie hier leefde nemen we de schimmen waar.
    Mandendragers en vlechters, rabauwen, rovers

    in de voren vergezellen ons. We komen!
    We komen met fietsbanden en met lepels.
    Met getallen en met kranten, brengen hulde
    aan wat zich ontwikkelt en langzaam tot leven komt.

    Straks rijzen hier de huizen op en de kinderen.
    En de kinderen van de kinderen.
    Nu al beschrijft hun sprong zich in een baan
    van lucht, lang nog voor een van hen
    zich nog maar van een vin verroert.


  • 3
    7402

    Spiegel

    Top 1000
    Wat eerst nog duister was wordt door
    de ochtend blootgelegd. Een kwast
    met scheerschuim in de hand die
    over het gezicht beweegt. Mes met
    scherpe kant, van de durf gaat alles uit
    voor wie zichzelf in de ogen kijkt.

    Wat je van de dag verwacht raakt al vroeg,
    glad en helder uitgeklaard. Is het zilver of
    is het zink? Folie van tin die weerkaatst wat in
    het hoofd bestaat? Migraties en bedragen,
    agenda's en vertier, slotsommen
    wachten jouw mensen op. Eén van hen

    te zijn! In maat- of narrenpak. Identikit!
    Er is geen soelaas, geen lievemoederen aan.
    Je rijdt de wereld in, brengt dingen thuis
    en wie men - oog van haarwild - in jou herkent
    lijkt maar zelden op hij die elke morgen verknipt
    en gladgeschoren in een spiegel staat. 
  • 4
    8541

    Uithaal

    Top 1000
    (Bij een portret van Ludwig Wittgenstein)


    Een man met het uitzicht van iemand
    die op een bouwwerf werkt en een kraan
    bedient die naar de hemel reikt. Zo zie je er uit.
    Een blos kleurt de wangen, het dunne haar
    is wat in de war geraakt en in jouw ogen lees ik

    wat niet te lezen is. Kronkels, stellingen,
    algemeen gedachtengoed, de taal een wereld
    waarin alles kloppend in de steigers staat.
    Je kijkt voor je uit alsof je neerkijkt op wie
    daar beneden in de kamer zit waarin ik schrijf.

    Waarover je niet kunt spreken moet je zwijgen.


    Herkenning troef! Vooraan op de tong ligt,
    na al die jaren, nu ook bij mij het eerste woord
    dat vaker niet, dan wel geschreven wordt.
    Meer niet dan wat streepjes inkt, kleine uithaal
    op wat papier, daagt het traag en statig

    in de ochtend op tot iemand - misschien
    ben ik het wel - zichzelf in het wonder
    van het schrift verstaat.




     
2015
  • Nr.
    Titel
    Tekst
  • 1
    8273

    Indignado

    Top 1000

    Iemand loopt de vloedlijn af
    Iemand zegt niet veel
    Iemand schildert wat hem toekomt
    Iemand verliest zijn geduld


    Iemand gaat op reis en neemt mee
    Iemand staat sprakeloos
    Iemand schrijft een gedicht
    Iemand trapt er niet meer in

    Iemand gedraagt zich
    Iemand gedraagt zich niet
    Iemand hanteert een ironieteken
    Iemand breekt een lans

    Iemand begrijpt het niet
    iemand wil dat het gebalder is
    Iemand vertelt dat hij de dood onder ogen zag

    Iemand fotografeert een bunker


    Iemand neemt een fakkel op
    Iemand vertikt het
    Iemand zoekt en vindt
    Iemand bouwt weer op wat werd neergehaald


    Iemand vernieuwt de pagina
    Iemand verstuurt in de vroegte een bericht
    Iemand wijst iemand waar de einder is
    Iemand laat een duif landen op zijn hand

    Iemand biedt een slaapplaats aan
    Iemand negeert de angst
    Iemand legt zich niet neer
    Iemand verheft zijn stem

    Iemand formuleert een antwoord
    Iemand laat een gedachte toe
    Iemand helpt er ons overheen

    Iemand opent een deur

    Iemand draagt een kind

  • 2
    7198

    Missie

    Top 1000

    (denkend aan Paul Celan)

     

     

    Alsof je bent voorbestemd om alles
    vast te houden moet en zal je zingen.
    In naam van velen, leen je een stem aan
    wie op een dag zonder spoor verdween.

    Verhalen van het maaiveld en de zeis.
    De gave van het onderscheid,
    het gescharrel met de liefde en het lijden.

    Je murmelt en je klaagt, je steunt en hoopt.

    Over het pierewaaien, het konkelfoezen

    van de taal en de tijd die jou gegeven is,
    over de wereld, over de dagen en de dingen
    zul je zingen als zonder reden.

  • 3
    9766

    Zondag

    Top 1000

    Een zondag in oktober. Kamperfoelie
    klimt de zomer uit en in de bruidssluier
    wonen de laatste merels.

    Op televisie wordt in de Zevende dag
    een man onthoofd. Heer van de gevechten,
    vergeef ons wat we lijdzaam zien gebeuren.

    Het Boek Prediker ligt op hoogmoed open
    terwijl verderop in de kerk
    de koster in een toonaard
    speelt die geen stem kan halen.

    Vanitas! Vanitas!

    Welkom in het land van de zachte regen!
    Moeders strooien met vermicelli.
    Engelenhaar valt in de soep in duigen.

2014
  • Nr.
    Titel
    Tekst
  • 1
    5073

    Schildersverdriet 2.1

    Top 100

    Meekrap heet rood te zijn. En wede grenst
    aan blauw. Inkt van zeekat, lampenzwart,
    alles kan ik aan. Rauwe sappen, andoorn
    tegen slangenbeten, bes van sporkenhout.
    Niets laat ik rusten. Er moet geen vlies op staan.

    Lakmoes en saffloer, een smak van Pernambuk,
    iets wat insecten weert. Schildluizen van de eik.
    Wow, het ziet al rood. Paarse dodekop, lazuriet.
    Ook al kosten ze een fortuin, blindelings
    weet ik waar ze op mijn rekken staan.


    Wie hier aan de slag wil gaan en schildert
    wat niet te schilderen is, trekt krijtwit
    met mij weg. Met opgeheven hoofd, met
    ingehouden adem, koelie ben ik, koelie
    zal ik zijn. In dienst van de pigmenten.

2013
  • Nr.
    Titel
    Tekst
  • 1
    7304

    Atelier

    Top 100

    Wat je erft is waar je aan moet komen.
    Een plek, een taal, dingen die getuigen.
    Dit heet wat ooit een smidse was
    in een dorp vol regen. Dat hier ooit
    een man bewoog die leefde van en met

     

    het vuur, ijzer kromde met zijn handen,
    het blijft hem bij. Vuurtaal. Aambeeld.
    De klank van hamers in een atelier
    dat nu vol stilte staat. Licht lekt door
    het dak. De wind giert door alle kieren.

     

    Hier is hij het! Hier zal hij het zijn!
    De jongen die hapert aan de bramen.
    De man die breekt en davert en weet
    hoe vol op een lier van leegte de eeuwen
    kunnen trillen. Hier zal hij het zijn!

     

    Van de verf de gedaante. Bereid tot alles.
    Bereid tot veel. En alleen, tot op het laatst
    alleen met een penseel van varkenshaar
    dat op het linnen van de wereld
    niets dan wonden hechten wil.

  • 2
    5708

    Kalebas

    Top 100


    (Bij een beeld van Philip Aguirre y Otegui)


    Wat je hoort en ziet! Iemand die
    naar iets grijpt voor ie vertrekken moet.
    De kalebas over de rug gegooid, holte,
    iets wat inhoud geeft. Water dat zich
    naar de omtrek van flessen plooit.

    Wat je hoort en ziet! De roep van
    de man in bijenwas. Gereuzel van zand.
    Beton dat ons op doet stijven.
    En niet te vergeten, niet te vergeten:

    het knerpen van het krijt
    in de machines van de wereld.

2011
  • Nr.
    Titel
    Tekst
  • 1
    6448

    Indian Summer

    Top 1000
    Dagen lang al liefste, leven we languit
    in de liefde. Ik ben geen ander meer
    en jij blijft enkel nog jezelf
    in deze nazomer van je welste.

    Alsof er nog iets in te halen valt.
    Alsof er nog iets rechtgezet kan worden
    blaast alles van de toren.

    Jij zegt iets over de binnenkant
    van onze huizen. Ik heb het over
    het gevaar van metaforen.

    Onze lichamen vallen niet meer
    te redden maar de geest is fel en scherp
    en de zee hier nooit ver weg.

    Oktober is de maand september
    van het leven.