Het verschil tussen wachten en verwachten leerde je

van een kat  die twee keer van huis liep en maar één keer terugkwam.

Je denkt aan de zuurstoffles die je opa kunstmatig in coma hield.

Of het zo door kon gaan, vroeg je tante steeds, en op Google Maps

heeft zijn fiets nog drie jaar voor de deur gestaan. Daarna was er

S, de man die zei niet verder te willen en daarom al die tijd gebleven is.

’s Nachts vertel je hem over de keer dat iemand je uitschold

voor ‘hoer’ omdat je stilstond op een zebrapad. Alles wat hij zegt

is dat ‘lopen’ in het Russisch twee werkwoordsvormen heeft,

afhankelijk van of men een bestemming heeft of niet. 

Vogels vliegen achteruit, vouwen hun vleugels in het water.

De maan wentelt tegenstroom en ook de zon zuigt zich uit

de horizon omhoog. Katapulten spannen de losgeschoten

touwen op, verdwijnen met gebroken schalen, uitgebroede

eieren in de lauwe moederschoot. Boeken ratelen verhalen

achterstevoren tot waar het begint. Wij stellen ons daar iets

of wat bij voor, weten het nog niet zo goed. Kaften kalven af,

prenten en tekstballonnen schuiven printers in. De potloden

blijven speekselloos in binnenzakken en verlangens groeien.

De man achter het stuur in mijn universum mag mijn vader

zijn. De vrouw naast hem kleur ik roze, haar stekels gum ik weg.

De houding waarin ze mij gecommandeerd heeft gaat net

niet. De hond blijft in haar mand. Zweet zwemt uit kronkelende

klieren langs mijn knieholtes naar mijn stinkvoeten.

De knie van mijn broertje prikt in mijn bil. Mijn moeder kijkt

achterom. Als het mijn knie op zijn helft, dan had zij het

universum met haar linkerhand doormidden gekliefd.

Ik kijk naar buiten. Zachtjes trek ik de wereld uit haar verband,

een dikke, droge korst waaronder het beleefd klopt. Huizen hangen

als waslijnen langs de snelweg. Bomen creëren stootkussens,

zodat werelden

elkaar net niet raken.

Wij zijn allemaal korstjes en als je ons lospeutert, zie je pas de zweren.

Toch blijf ik krabben. Onder het mom van verlichting

zijn al heel wat littekens ontstaan.

als toeschouwer van uitzichtloosheid

ben ik vooral sterk

in twijfel over sommige zeeën 

goed als kwaad in ijzige tassen

achtergelaten gevaar van water 

je moet een stad worden

helder blijven denken

een filosoof met boodschappen

en een droomdoos zijn 

besef van grond en zand hebben

van klimaat en landschap of

een hoog wolkendek

in zoet water zien

meestal komt het kerstverhaal

van vrienden van het licht

dan ben ik rijk voor één jaar

we wonen in een huis met inbouwkasten

drie badkamers en een kookeiland waar we nooit gekookt hebben

er zijn kamers waar we soms een radio horen

we wachten op iemand die zijn oor tegen de muur drukt en de volgende ochtend

vinden we een konijn in de tuin, bevroren

we leggen het lichaam met zijn neus in het gras

ik doorzoek zijn hals, jij zijn buik en poten

net zolang tot we weten dat niet voor alles dat stopt

(of gestopt wordt) een oorzaak bestaat

we zitten voor een haardvuur van twaalf uur aan nepvlammen

het konijn ligt op mijn schoot, zijn poten in de lucht

ik zie iets op en neer bewegen dat voor altijd stil ligt

die nacht horen we geen van beiden een radio

ik wens je een pijnlijke nek toe

of dat je moeilijk op kunt staan

dat je vastloopt in je onderzoek

dat je bh niet sluit als je in je

onderbroek staat je geen zin

hebt om te koken vanavond

ik wens je een stevige trek toe

of dat je fietsband lek loopt

als je snel op je werk moet zijn

dat je werk te snel gegaan is je vol

gedachten ligt voor je slapen gaat

dat het koud is als je wakker wordt

ik wens je wat ik op ga lossen toe

De vlinders in de vallei worden bekogeld met stenen en weg-

geklapt om ze te bewonderen.

Mijn opa wijst naar de vissen, schopt tegen het koraal

in de hoop voor meer kleur.

Jongens met overgewicht slaan schelpen kapot, met een voet op het draad

trekken ze aan een haak die vastzit in de bovenlip van een vis.

Mensen staan als een kudde

koeien onder de schaduw van de enkele pijnboom.

In de rotsen staan maaltijden

geiten met nummerborden

Stof waait langs de bergen, de wind

laat een kiezel rollen over de weg,

breekt mij.

dat ik de vaat afdroog

en jij terloops mooi

met de mouwen opgestroopt

boven de afwas staat

de afwasborstel klopt het water op

en van het aardewerk knispert het brosse vocht -

het schuim

als het de theedoek raakt

de avond overvalt de dag

de kleine slaapt

je lacht

en in het water in de wasbak

zie ik het weken van de dagen

dat we hier

als tussen spiegels staan

ik vrees de eindeloze reeks van dagen

waarin dit moment oplost

en later

niet veel later

door de zwanehals de bak verlaat

je neemt het aanrecht af

het is gedaan

dit zal nooit meer zo bestaan

Op zijn dagelijkse ronde

wordt de Japanse postbode overvallen

door een plotselinge windvlaag

die alle brieven meeneemt.

Als vogels vliegen de brieven

om te landen op de top van de Fuyi

Yama of terloops neer te dwarrelen

in het rijstveld.

Eeuwen later waaien in Amerika

dezelfde brieven door de lucht, buigt

een eendere boom mee met

eenzelfde windvlaag.

Een man zonder hoed, een boom

in de wind, brieven in de lucht

en Jeff Wall die buigt en

buigt voor Hokusai.

Dit foto weer. Daar waren wij toen. Zoveel stof op straat.

In Nederland is er niks op straat. Ik denk soms aan de

Warme weer. Maar koud zorgt wel dat kleuren niet zo

Snel verdwijnen. Helaas in dit foto is alles gebleekt.

Ik zie haar ogen en haar tanden bijna niet meer.

Zij waren zo mooi tanden. Niet strak en recht

Zoals hier met al die verwende kinderen

Met hun mooi beugels. Ik denk soms

Dat hier je hele leven gebeugeld is.

Alles strak, alles rechts, alles net

Zoals iemand denkt het hoort.

Zij praten over nuttigheid,

Over wat brood nodig is.

Maar in dit smalle land

Zij hebben het breed.

Zij snappen niet wat

Het betekent je kind

Naar bed te sturen

Huilend alleen van

De honger. Zij

Weten niks.

Zelfs niet

Wat het

Is, niks.

je kent hem nog niet je loopt door

een aaibaar dorp met scherpe kantjes

het varken aan het spit

kreeg geen appel in zijn bek

alle zielen eten vlees vanavond

vuurspuwers maken er een feestje van

de spitdraaier heeft varengroene ogen

en minder grote handen dan je had verwacht

hij laat je zijn huis zien met uitgesleten

traptreden naar een kelder vol wijn

blijf hier maar slapen zegt hij

de lakens stinken naar zoete sigaren

’s ochtends staan er strepen

in de verregende vacht van zijn paarden

We dalen de roltrap af. Nietsziende tegenliggers
worden als figuranten omhoog de dag in gestuwd.
Onder Leicester Square zingt een jongen Rehab
alsof het hem net is overkomen.
Ik werp een muntje naar zijn oogopslag.

In de metro vouwen mannen hun Engelse benen,
vrouwen hun kranten. Een hipster leest staand en niest
zonder decorumverlies. A sneeze travels twelve meters las ik ooit

op een billboard in Vegas; waarom juist dat blijft hangen.  

(De sneeuwschudder die je eindeloos omkeert,
om te zien hoe de vlokken neerdalen.)

De glanzende ogen van het paard in het museum
doen me denken aan iets: hoe de stad zich in ruiten weerspiegelt
en of dat dezelfde stad is. Ik las dat zij Horse tranquilizer gebruikte, Clippety Clop.

Iemand lacht kringen in het water, de stad dreigt met zomer. 

In Camden staat ze onbewogen in het licht; hoewel ze van brons is,
vliegt de zilvermeeuw keer op keer uit haar mond.

maar terwijl we wachtten waaide

heel de wereld meeuwen tussen ons

en je zei nog dat er niets was dat we wisten

behalve dat het vlak en eindeloos

en afschuwlijk onherbergzaam was

en terwijl we wachtten haal ik appels

snij ze in blokjes strooi kaneel

rol het deeg uit zoek naar de springvorm

rook ik Lucky’s tot de oven heet is en

geen horizon ook maar een meter dichterbij

zelfs als de wind ooit was gaan liggen

hadden we elkaar misschien niet meer gehoord

Na levering de dealer een rib uit je lijf geven,

hem noodgedwongen woordloos danken.

Waarna stotterend op weg.

De garagedeur verscheurt de zondag, buurman

vraagt waarom dat blik niet buiten staat

te pronken (of het voor hem gekocht).

Dat blik moet ik soms laten daar waar glas

gebroken, lak bekrast, kenteken,

alarm, velgsloten en al gejat. –

Geen rammeltje nu, geen hang naar hemel,

geen steekje los, slechts zachtjes

ronken, vonkende nacht,

even geen radio die meldt een airbag

heeft zich opgeblazen

op een lege weg.    

Mijn job is jouw muze zijn, zegt ze.

Daarnaast leeft ze van een werkloosheidsuitkering.

We praten ook over het weer om de tijd te vullen.

Voor de rest lijkt niemand geïnteresseerd.

Ze keert het huis, ze stopt kieren

langs ramen en deuren met ongelezen kranten.

We zien uit op de Engelse tuin

de edelherten grazen loom tussen de wolven.

Ze schenkt kruidenthee

ze schrapt gebeden.

het laatste woord laat niemand vallen.

hooguit woorden (om met Leopold te spreken)

die 'de rijkdom van het onvoltooide' schetsen.

of (om te spreken met Vasalis): 'woorden,

woorden, die niet kunnen toov'ren'.

of nog (naar het woord van Kopland):

'wie wat vindt heeft slecht gezocht'.

het laatste woord laat niemand vallen.

de stamgast in mijn spiegel

spreekt levenslang gebarentaal:

wanneer ik zwijgend antwoord geef,

zie ik, dat ik slechts van vragen leef.

het hoge woord? het hangt in de lucht

en wacht. wacht tot hij eindelijk

toe is aan zijn onbemande vlucht:

        spoorloos opgeheven.

het laatste woord liet niemand vallen.

Wij zwegen bij het zien van rollende kranen.

Wij gaven dove bouwvakkers te eten,

die op hun steiger halve liters weg tikten.

En toen alles af was namen we de sneldienst,

het abonnement op de leeggelopen stad,

waar onze ouders zich door dokters lieten controleren.

Wij dronken thee zonder kruiden.

Wij fietsten trots aan straattuig voorbij

en bewaarden hun scheldwoorden als kermismunten,

als wisselgeld voor de grote rode partij.

Wij lachten om alle opgekochte stemmen.

Wij groeiden vlees rond het nieuwbouwgeweten.

Wij schoten ballen op heggen kapot

en hadden geen oor voor geduldige vragen.

Wie kou leed stak in brand, wie wilde blussen

luisterde naar de droge tranen van Bach.

Toen noemde men de stad aan het strand weer vesting.

Wij zeiden nooit of het zeer deed of hielp.

Wij persten ons in condoomstrakke jeans.

Wij leerden kennis verteren en vluchten

als een school Piranha’s in troebel water.

Wij wezen de briesende moeder haar stoel.

Wij roken onze macht, wij pisten waar we wilden,

en lazen in ogen dat andere leven,

dat ons beheerste zonder te heersen.

En in een ver land, onder een smerige douche,

vonden wij onszelf vreselijk naakt.

Het hielp niets, we konden beter neuken.

Wij neukten tot we verlangden naar huis.

Naar de wijk die ons opriep in een melkwit geheugen.

auto's glijden door huizenhoog grijs

als een vinger op het stromende water

maant mist schoorvoetend tot kalmte aan

rustig - u kan hier niets aan doen

stokstijve soldaten bewaken op straathoeken

het ritme van onze neuroses

'denk eraan uw pillen te slikken'

'pixels maken slapeloos'

'deze zeep bevat geen zeep'

DSM-V: wat u ook kraait,

het blijft onbuigzaam

maar wanhoop niet

straks wordt het warm

ruikt je vel naar hond

of broze revolutie

krijgen we rode luchten

om ons heen en lente in het land

kreten die vertrouwd

uit onze kelen wellen 

- we zijn veilig -

Cheesecake

Waar wij lopen door terugdeinzend koren, krommen eiken

en valt herhaaldelijk een flonkering langs je hals op je handen.

Er ligt een zee van woorden in mijn mond,

toch proef ik er maar één: bladergeritsel.

Achtervolgd door hazenpaden verwonderen we ons;

wat draagt de bosrand het veld mooi naar de beekoever!

Waar wij zitten in het park is de stad een gedachte.

Ondergronds trekt een sliert verlichte ramen voorbij in je ogen.

Bijna boven hervindt je huid haar herfstkleur en liggen straten

te rusten.

De zoetigheden op je bord laten je wachten tot je ze goed van naam kent,

de namiddag schaterlacht.

Zoals we daarna gezichten bloemennamen geven,

gevels omzeilen en bomen laten paraderen langs onze schaduwen.

Dag Alfred

ergens in de stad
is er iemand die op jou wacht

ook vandaag wordt er moedig gefietst
drinken we koffie
kijken we door het raam
komen oude mannen samen op de hoek
om de wereldvrede te bespreken

als er iets geleerd wordt dan dit

fietsenmakers hebben altijd gelijk

alle banden zijn te herstellen

elk huis kan je opvouwen

je kan altijd terug naar
de plank in onze boekenkast
waar wij plaats maken voor jou

1

Als ik drie kwartier later terugfiets naar
de meerkoet die ik hardlopend ontweek
naar adem happend langs de kant
liggen zijn darmen over straat

2

Vind je dit mooi, vraagt ze als ik
het zweet uit mijn ogen wrijvend laat
zien dat het gelukt is om de ivoorwitte
luxaflex op te hangen

3

De wereld is veranderd, dit is nu
normaal, zegt de jongen die
ik in de trein gevraagd heb om
zonder geluid een filmpje aan
zijn vriendin te laten zien

Ik vind het nogal asociaal, kan
ik niet nalaten te melden waarop
de jongen zich hoofdschuddend
omdraait: ik ken u niet dus hoef
ik niet sociaal te doen

4

Pas als ik buiten sta, met
een bijna routineus gebaar mijn
telefoon van tafel heb gegrist het
huilende meisje heb getroost
112 heb gebeld en de chauffeur van
het busje bemoedigend heb toegeknikt
realiseer ik me dat ik het uit mijn ooghoek
zag gebeuren en dacht: dat gaat net goed

De bange man wil weten, hij graaft naar wat vroeger was en zoekt houvast in wetenschap.

Hoe spijkers de wetten kerfden, leest hij op halfvergane kleitabletten uit verre oorden,

brokken sommen, verkochte koeien, zakken graan, nooit in loze woorden, zoveel

nieuwe manen, net zoveel dagen werken voor een heer, meer wil hij lezen, meer.

Alleen gedichten over bijenteelt en de stekelige vlechtheggen uit de Gallische oorlog

kunnen hem bekoren. Poëzie is voor dromers, niemand wil zijn dromen horen.

Bronnen klaterend als water, getuigen van draken aan de hemel die verandering voorzeggen,

een nieuwe tijd voorspellen, perkamenten folianten waar opeens een levend mens verschijnt. Vergezichten voor mannen zonder hoogtevrees, watervallen storten naar beneden, rivieren

hollen kloven uit, langzaam maar gestaag, hij leest in boeken van een leen dat is vergaan,

het bladgoud bladdert weg. Hebban olla vogala nestas hinase hic enda thu?

De bange man wil niet worden verleid door woorden die hem verder lokken dan zijn nauwe

blik bevatten kan. Door taal die aan de luiken trekt, klapperend nieuwe vergezichten opent,

wappert, stormt. Hij wil niet, wil wel. Hij vindt troost in nieuwe verzen. Ten langen leste

leest hij over liefde en verlangen. Die nestas, wat unbidan we nu? Iemand probeerde zijn pen. Iemand leest. De bange man leest en begint een nest.

(mijn vader)

Bloed sijpelt langs de speer,

en toch begeeft de gorilla zich ook vandaag plichtsbewust naar kantoor.

Hij blikt in de achteruitkijkspiegel, kijkt, kijkt weg, kijkt opnieuw, kijkt opnieuw weg,

de hele rit lang, onaflatend.

Hij mag geen fouten maken, geen fouten meer maken.

Hij moet zijn hoofd bij de zaak houden,

focussen op het essentiële, het positieve, het constructieve, het toekomstgerichte.

Maak een lijst van alle dingen die je moet vergeten.

Schrijf ze op, zodat je je steeds herinnert, wat het precies is, dat je vergeten moet.

Vergeet het mes tussen je ribben.

Vergeet de lintworm die je darmen leegslurpt.

Vergeet de rouwmars van de achtergebleven kogel in je hersenen.

Vergeet het onverteerde voedsel dat op bodem van je maag ligt te fermenteren.

Vergeet de krassen op de auto van de baas, die hoogpotige, laaghartige meeuw.

Vergeet het langzame ontkalken van je dromen.

Vergeet hoe je jarenlang elke ochtend, bij ’t ontbijt, andermans lauwe stront kreeg voorgezet.

Vergeet vooral, hoe je zelf voor dit alles hebt gekozen.

Het moment is daar om de bladzijde om te slaan,

recht je rug, veeg de scherven bij elkaar

en lijm de brokken tot je een uniek,

gehavend kunstwerk bent.

Maak een plan en word het plan!

Sla terug,warm je vuisten,

laat je klauwen groeien,

poets nooit meer je tanden.

Plas naast de pot, of op de pot,

maar erin, vergeet het!

Je zal op handen worden gedragen,

als de leider van ’t Vergeefs Verzet,

maar desalniettemin een leider,

en iedereen zal van je houden

en je hoofd zal prijken

op T-shirts in revolutionaire kleuren.

Maar de gorilla heeft in geen van deze dingen

zin, hij is moe als eeuwen.

Liever vlijt hij zich in de oksel van het wijfjesdier,

treurt in stilte, en loopt leeg in haar warmte.

Ze komen op een avond bij ons eten,

de moeder en haar kinderen. Ze lacht,

ja, uit Aleppo, zegt ze dan. Zo zacht

alsof ze het al bijna was vergeten.

De bonen smaken goed, de kip is mals,

we praten, drinken, proosten op het leven.

Ik vraag: waar is je man? Dan maakt ze even

een snelle snijbeweging langs haar hals.

Ze ziet hem lopen langs de rozenhagen,

zijn sterke rug, zijn innerlijke rust

en om hem heen de geur van zomerdagen.

Misschien heeft ze hem nooit vaarwel gekust.

Ik durf het haar gewoonweg niet te vragen.

Dan vraag ik maar of ze een toetje lust.

Daar zat hij. Met zijn mond half open, zijn tong

die me onbedoeld de gek aanstak. Er hing een sliert

speeksel aan zijn kin. Waarom ik mijn haar zo kort

droeg. Hoelang het geleden was en hoe het ging.

Arme aardegebonden ziel. Ik dacht: ik ben er nu

om je te helpen. Nu! Of spekte ik mijn portemonnee?

Gedroeg ik me waardig als een priester en was dit

slechts gespeeld. Had hij zijn ei allang uitgebroed.

Zag hij het nog zitten of moest de goede hoeder er

ook aan geloven. Hij hees zich langzaam overeind.

Jezus, bent u het, stamelde hij, met een stem waarop

het mes zich bot sneed. Hij keek me aan alsof ik hem

in een naargeestig woud te vondeling had gelegd,

waar weerwolven met hun tanden knarsten,

ransuilen huilden, everzwijnen uit gewroet

de hoop op een beter leven hadden opgegeven.

Jezus, herhaalde hij, het kwijl van zijn kin afvegend

en hij keurde mijn hand als een boekhouder die me

op slordigheden wilde betrappen. Met het topje

van zijn wijsvinger volgde hij de levenslijn en riep:

De gaten, ik zie de gaten niet!

we stoppen de stad in de binnenzak

van een jas die nog niet werd betaald

en toch is er niemand die roept of hapt

dat we terug moeten komen naar het recht

er te wonen

de stad groeit toe als een open wonde

of is ons luisteren te lui

de verzonnen zon op het dak

een mens die uitkijkt naar een nieuw land

met steden en meren om volbloed de trek

te keren naar veilig en constant

waar daklozen blijven bloeden na de val

we stelen de straat van een buur

maken kabaal als duizend werken

en lopen in de jas van onschuld weg

in een steeg zonder einde

waar honden met handen

ons niet in de boeien slaan

de wolken laten zich langzaam

boven de meeuwen van wind,

laten zich westwaarts, de wolken

boven de lichtende toren,

het helmgras, de kraaiende brem,

boven de kruipende baby’s,

de roestige roerbak van ei,

onthouding, de bomvolle tram,

boven de koekjesfabriek,

rennende mieren en stenen

laten de wolken zich hoger

boven de zielen in zee,

boven de vallende steken,

aarzeling, schroom van het blozen,

de dampende pannen, het weten,

het onverzadigbaar eten,

boven het oude theater,

de schreeuwende fles van tienhoog,

de loeiende kermis, het later,

het zoet van de trommel, de kater,

boven de woede van wanten,

het glimmende koper in vuur

buigen de wolken diep in het dons

boven de wrok van het uur,

boven de meeuwen, het land en de zee,

de bunker van wapenbeton,

drijven de wolken, zeker van hemel

boven de vloeken, gebeden,

het groengele gras tussen tegels,

onder het zwaard van de zon.

is een larve

die geen vlinder hoeft te zijn

hij wil kunnen

steken of bijten

zich als kever pantseren

met een harde schil

rampen overleven

of als amfibie veranderen

van vreedzame algeneter

in een carnivoor

hij wil zich pijnloos van zijn staart ontdoen

en zonder kwaakblaas

opnieuw verschijnen

winter

verdraag ik enkel

door decembersneeuw

want het vriesmes

van jan- en februari

snijdt te diep in mij

en zo gedoog ik ook

de oorlog ver

van huis

om vrede

binnenskamers

te bevechten

mijn zwarte piet

speel ik door

aan sinterklaas

mijn kerstkind ligt

gebroken

in het gips

de wereld die ik kende

is niet meer te vinden

hier op aarde

sterven gaat trager

en is lastiger

dan ik dacht

Mensen redden zat er bij haar al vroeg in, hij

had daar geen behoefte aan dus stopte ze

met toegooien van lijnen, boeien, woorden.

Hij klampte zich vast aan zijn fles, dreef

door zijn dag tot hij aanspoelde. Zij gaf

geen antwoord meer als hij vroeg wie hem

in godsnaam op dit eiland had gezet.

Verzon niets meer als hij het allemaal

even niet meer wist. Fluisterde nieuwe

heldenverhalen in zijn oren toen hij uit-

eindelijk nooit meer wist. Streelde zijn

leeggestroomde schedel, dekte hem toe

met zand.

Vannacht begon het met die hoornen bril, waarvoor de Heer

je neus en schelpen op de juiste plaats geschapen had.

Zo zag je hoe de aarde stapvoets paste onder al je laarsjes,

hoe ze mijn gedroomde pad bewandelden. Een leven lang.

En dan die sierhelm (absit omen) toen pensioen jou vierde;

vele jaren pedaleerde jij er veilig mee. Elektrisch reed je

laatste fiets, je eerste rolstoel - haklaarsjes vervangend.

Pseudoheup en beide imitatieknieën dienden jou tot niets.

Infusen druppelden te laat, terwijl de maan je gouden ring

en tand liet glanzen. Adem dreigde stil te vallen, even toch.

Ik wou al kisthout en een spade halen. Waar bewaarde jij

Adieu chérie op band? Dat zou ik jou vanmorgen vragen.

Languit lig je in geen doodsponde te staren, maar naast mij

te snurken. In je slaapjurk - bloeiend - breng ik jou terug

op aarde, draai me nogmaals klammig naar je toe. Gewoel

dat jij bevoelt. Geen ochtend rolt jou strammer tegemoet.

deze zandvlakte is alles behalve onheilspellend

er is het zachtaardig beest

dat ons op de wollige rug duldt

en draagt naar

een verfrissend vruchtbare vierkante kilometer

#

water ruist er uit de monden van rotsige hemelgeesten

ruist en klatert lustig in opaalgroene bassins

wij drinken van blakende lichamen

Bijbelse druiventrossen

een kruidige herdersmond

door een wonder weten wij

brandende pijlen op dekselse herten af te vuren

(schuimbekkende valse Duitse herten)

dit is het paradijs

onze blauwverlichte gezichten verschieten

scharlaken olifantjes kleuren onze kaken

een moeder op een fiets

wordt bijna aangereden

ze heeft een kind voorop

en een tas aan haar stuur

misschien keek de chauffeur

naar de man met de plastic tassen

die iets uit de vuilnisbak viste

of hij krabde aan zijn kruis

of hij dacht aan zijn vriendin

waar hij zichzelf graag mee zag

of het boodschappenlijstje

dat op het aanrecht ligt

gelukkig is het niet mijn fiets

het is zelfs niet mijn kind

en ook niet mijn moeder

Het kortste verhaal ooit komt van Hemingway
For sale: baby shoes, never worn
Avondvullende film
Jonge vrouw, rol voor Bette Davis
Na drie miskramen en een honderdvoud aan tranen
eindelijk, de weeën zijn al daar, gaat ze bevallen
van – zo blijkt aan het einde van de prent –
een doodgeboren kind. Rouwmis
Hemingway, een vent van weinig woorden

Alleen het is te godverdomse mooi om waar te zijn
Het kind stierf wel hoor
Maar de schoentjes waren lang nog niet gekocht
De kinderwagen wel
Bocht, zo blijkt volgens de foto bij
de advertentie in de krant
die kwam van een moeder zonder geld
Daarom zo weinig woorden
For sale. Baby carriage, never used.
Hemingway lag toen zelf amper in een wieg
De kunst van het liegen,
zei hij,
bestaat in het ontwijken van details

1 kop thee

1 boterham

1 ei

een lange dag

dat had U niet hoeven doen

Het leven is vooral proberen.

Een blad dat van je hart valt;

een maan die met je meereist.  

En toch.   

We werpen onze ziel uit

naar het licht dat op ons balkon 

in opstand komt.  

Maar een boom telt nooit zijn bladeren. 

Een zee geen golven noch de ankers.  

Dilemma.  

Dit hart zo zwaar, van alle lantaarns dat het draagt

oorspronkelijk geboren uit dunne laagjes suiker en zon;

voegen we schaduw toe aan de hoop.  

En toch.   

Ik geloof het gras dat verdort.

Ik geloof vooral de afstanden naar de maan.

Ik geloof juist dan het zingen van een moeder en haar pasgeboren kind.

Ik geloof hun sprong in een fontein.

Ik geloof de golven die hoger gaan.

Ik geloof de zwaluwen.  

Voor geluk heb je nodig: serotonine. Voor serotonine heb je nodig: 5-HTP. Voor 5-HTP heb je nodig: L-Tryptofaan. Voor L-Tryptofaan heb je nodig: bananen, chocolade en zonnebloempitten. Voor bananen, chocolade en zonnebloempitten heb je nodig: een mond en een systeem, maag en darmen inbegrepen. Boven alles is er nodig: een concept dat de bloed-hersenbarrière doorbreekt. Een verhoging van serotonine in de synapsspleet is doeltreffend: het treft doel in het doel treffen van het doel, dat treft. Het gevolg is: genezen van het knippen en vouwen der verveling in duizenden ventjes, bijvoorbeeld om een verjaardag te vieren: hoera, kijk eens aan, die wordt veertig en sterft.

Mijn moeder houdt mijn hand nog vast
als ik over straat loop.

Mijn moeder die elke dag een raam voor mij neerzet
om door mij heen te kunnen kijken.

Iemand zegt, je bent een deur zonder huis
maar ik snap niet wat hij bedoelt.

Ik probeer de hele winter als een beer te slapen
overal krab ik naar verborgen goud onder mijn huid.

Ik ben jaloers op mensen
die boven de poolcirkel  
elke avond het Noorderlicht aanschouwen.

’s Nachts droom ik van planeet Gliese 581 c
waar mijn moeder uit ijs gehakt
in zachte gedachten kan ontdooien.

vorig jaar fietste je zo de lente in

oude vader in het gras

naast de weg

op die plek 

waar toen je hoofdslagader scheurde

zeg ik hoe het met me gaat

goed

ik werk nog steeds op dat kantoor

vijf etages hoger nu 

waar steeds als ik de lift uit stap

ochtendzon in spiegelglas

jij staat, in het tegenlicht

haardos warrig in een krans, zonder ogen

neus of mond, contour van een gezicht

je bent het 

want ik zie hoe aarzelend een vingertop

loskomt van het handvat van je stok 

zich trillend klaarmaakt voor een piepklein 

goedemorgen

Mijn vader kreeg de positie van

Grote Gevelde Beer.

Hij moest zijn ademhaling

uit handen geven.

Hij die ons tijdens vakanties

bij afgronden had weggeroepen

scheerde nu zelf langs het ravijn.

Wie riep hem terug?

Mochten we hem aanraken?

Ja, dat mocht.

Wat voelde hij kil aan?

Dat was kou

die hij meebracht

van de o.k.

Met de gespannenheid

van beurshandelaren

keken wij naar

een cijferscherm

vol fluctuaties.

Wij traden terug

uit de schemerzone

schelle tl in

alsof er op de gang

al lelijk ochtendgloren

drentelde.

Die nacht

hielden wij ons muisstil

zodat de telefoon

op ons nachtkastje

niet wakker zou schrikken.

De vingers gekromd, steunend, op het strand een vrouw, in het schuim

van de branding ligt ze een tweeling te baren, valt de vrouw kermend

open, bloedbloemen in het water, kinderen wringt ze in luide golven

uit het lijf, haar benen wit, wier op haar schenen, meisjes krijgt ze, ze

zucht, overstemd door krijsende meeuwen, vraagt ze: ‘Horen jullie zee?’

De wind telt tot twee, vertelt ons verhalen, meisje één heeft vleugels

gekregen, waait mee naar morgen, lucht dragend door de avond, veegt

meisje twee verlegen zand van haar dijen, schurend, koud, zout, niemand

die ze ziet, het eerste huilen weggespoeld, dorstig liggen ze aan, waar

zee verdampt tot wolken, regen weer opgeslokt wordt, leggen beiden

een blauw schijnsel van doorzichtige lippen tegen een ruw, gerimpeld,

donkerbruin tepelhof, slurpen ze warmte in, vloed uit gezwollen duinen.

We zijn er niet, vergeten rollen we uit de duinen het strand op, een wulk

tegen de oren, eenvoudig leunen we tegen elkaar, kijken naar een vrouw

op het strand, moedermens alleen, grijpen zon, begrijpen wolken, weten

we waarom het regent, speuren naar horizon of ander houvast, snippers

evenwicht zoeken we, helmgras in onze haren, soms vallen we om.

Vreemd om je vinger

door het stof te zien gaan

wetend dat jij de lege kamer

ooit afgeschreven hebt

mijn ogen volgen

jouw bewegingen

ze staan haaks op je hand

je weet toch net als ik

dat vergeten woorden

zich niet laten schrijven

dan zie ik je zwarte vinger

en leg hem op je mond

ons vertrek staat nog open

in het voorbijgaan lees ik je

Het is de chaos van het havenwater,

de onderstromen, het blinde kopstoten

van golven tegen boeg en kade – het is

het troebele havenwater dat licht na vele

jaren reizen niet onthaalt, maar doorstuurt

naar de kade, de rede, keien, straat – het is

het licht zelf dat de roversblik van meeuwen

snel verlaat en terugvalt op de stenen, stuit

op de geslotenheid van druppels, toch binnen

wordt gelaten, gebroken, verwezen naar de

gevels met hun platte daken waar oktober

in een roze hemd naar de haven staart –

gelijk op zee het net zich sluit, zo spelen

licht en water in de stenen fuik, ferm,

onwetend. Havenwater, buitelingen,

elk fragment smolt ergens af,

de wolk heeft door een kieuw

gestroomd en wat uit

bomen wasemt is

mijn bloed

geweest.

het gevaar

Waar de wond geen wond is

de ondernemer van zijn eigen ik

een eiland graaft voor de ander.

De turner in sluimertoestand

om zijn as draait, in een wolk

van talk de lucht aanschroeft.

Waar de mond promoveert

tot wonderorgaan, het gekoeioneer

in mijn hoofd de grazers gek maakt,

Goldbergvariaties van Bach frivool

om de lachspieren kringelen,

de vloek amorf blijft.

Waar de stoot geplaatst is,

de Chinese wolhandkrab met het kroos

op zijn schild de tochtsloot verlaat.

Het spaghettispruitstuk

extra vermogen levert, een man, half

leunend op universele krukken,

ontpinde granaten moet vangen

die ik hem toewerp.

het goede

(fragment 2) 

ons product kreeg onvoldoende

binnen het management van professionelen

wij sijpelden oeverloos door een samenwerking

en stonden borg zij voor de kennis

wij voor de wijsheid van de zorg

wij kregen superlatieven van palliatieven

al in de oudste scholen werd ons product geprezen

wij waren erbij in de zuilengalerij

soms verspreidden we ons ongevraagd

in een plotse vrijgevigheid van een diamanten pols

evengoed in de treurnis van een bloedend hart

we vermomden ons als monster

dat niet mag worden verkocht

we huilden aan de haan van veel geweren

we konden er niets aan doen

we wisten het niet 

maar we werden tot moorden bekwaam

we troostten onszelf

ons product gaat langer dan het leven

we openbaren ons in het mysterie der dingen

vereffening van onze facturen

kan alleen in valuta van liefde en waardering

te betalen binnen de termijn van eeuwigheid

indien we niet meer als rendabel worden geacht

wacht ons alleen de deurwaarder van een god

altijd tot overname bereid

Het is weer zomer

onder de boom

slaapt de hond.

In de schaduw

doet vader een rolletje

in zijn fototoestel

vanmorgen zijn we allemaal

weer wakker geworden.

Gisteren nog

lazen we in de boeken

dat we allen sterven zouden

mijn moeder eerst.

Ze zit aan de tuintafel

vult haar zinnen met inkt

ik spetter in de zinken teil

die blikkert in de zon.

Dat alles staat op de foto

geplakt in haar dagboek

veel later door mijn vader

tussen de directoires gevonden.

In scherpe krullen

staat eronder geschreven

dat ik zijn kind niet ben

in geen enkele zomer.

ze zeggen dat niemand je je herinneringen af kan pakken
maar nu ik terugdenk aan je zinnen vallen de pauzes op
andere plaatsen er ligt een bangere blik in je ogen en
als ik langer kijk is het of je schrikt buiten was het zo’n middag
die maar geen bui wilde worden regendruppels die
zo nu en dan op het dakraam vallen en plassen maken in je
slaap er was geen aanleiding voor paraplu’s
ik vind lucide eng omdat ik nooit zeker weet of ik niet toch
wakker ben vraag me af of jij je wekker had gezet toen je
zei dat het was of we droomden en als de ochtend er is maakt
het zusje van missen vlekken in mijn hoofd zo gaat dat als ik wakker
word te veel van je gedronken heb

Van ver sproeien

wolken spreeuwen

hun spraakwaterval

dichterbij

stofzuigen deze dasn

windhoossnel

weer op

zoeken

vanuit de herfstlucht

naar een rustplaats

voor de nacht

vertonen snapshots

ijzervijlsel

in magneetvelden.

Op een dag hadden wij geen ambities meer.

We beschouwden onszelf nog als wegbereiders, maar wisten niet langer voor wie.

Al renden we in cirkels, als spinnen met gebrek aan pootjes, we kwamen toch terecht.

We kozen geen paden, gingen desondanks vooruit, waarmee we bewezen dat eigen weg loont.

De horizon maakten we rond: de spanning tussen ver en dichtbij loste op. We lieten onze baarden staan en leefden in het heden. We mankten onze angst voorbij en tatoeëerden hierover op de huid van onze ruggen.

Eenmaal in het midden van de cirkel beland, kropen we naar de achterkant, die daarmee voorkant werd. We sleten onze dagen in gespiegelde herhaling.

Toen kwamen alsnog de vragen: moesten wij onszelf niet herpakken, door opnieuw te leren spreken met een maagdelijke stem?

In ons hoofd kwam vervolgens een asielzoeker wonen, die soms even naar buiten mocht, om met behulp van zijn ogen iemands kleding af te pellen.

Dat lukte vrijwel nooit en als hij al eens slaagde, dan wist hij zich genegeerd. Op den duur ging hij op in een zeker circuit, waanzinnig naar het scheen.

Achteraf had hij ons kunnen redden. We wogen die gedachte, verwierpen hem tot slot, waarna we de navels inspecteerden en het voelde alsof er iets groots aan ons ontsproot.

Naast alle verplichtingen die er zijn
zoals de verzekering en de belasting
zou iedereen verplicht een land of dier
moeten promoten, zoals de uitstekende honden
uit Hongarije, waarbij ook de hobby
een heel goede verplichting is

je moet een hobby hebben waarbij
je geen scheidsrechter hoeft te mollen,
een alles in beslagnemende hobby
moet het zijn, die nog net tijd vrij laat
voor geliefden en uit het raam staren,
peinzend en tussen twee kleuters het vuur
op laten laaien en later de vrede opgraven

als je geen  hobby hebt zou iemand
je moeten helpen, en als je nergens
voor open stond zou je als laatste sanctie
verplicht de Russische bibliotheek moeten
lezen en dan las je over dode zielen en zou je
begrjipen dat alle gelukkige mensen
gelukkig zijn op dezelfde wijze

ik weet dat ik een mens ben

die geen jood verstopt als de oorlog wenkt

geen markt bezoekt als beulen zwaaien  

en geen ribben telt

als leven hangt te drogen

een veel te kleine jas bij storm

en geen plankenvloer

als de brigadier zijn been wil breken

niet eens een sleutel voor een slot

als de deuren sluiten

maar zolang, spreek tot mij

bepaal mij in de ruis

de pauzes en de stiltes                                                                                

kruip tussen mijn klanken in

als ik alleen maar honger wil

wees mijn holte

tussen gevallen bomen

glooiende lippen

open genoeg om dood te gaan

en dicht genoeg om weer te leven 

hamster mij weg

achter veilige tanden

met overvolle wangen

maar spuw mij uit zonder aarzeling

als je weer je eigen adem wil

want ik weet dat ik geen mens ben

die een jood verstopt in oorlog

te veel ruis voor woorden

maar zolang, spreek tot mij

hou mij even nog, onverdiend,

in leven

Zonder geluid hoor je het

hoe de kraan lekt, de kinderen op straat

hoe nylondraden door de lucht spannen

hoe de ruis op herinneringen zich afzet

op dagdagelijksheid.

Je hoort hoe een grasmaaier aanslaat op zondag

hoe de vrouw de man de huid vol scheldt.

Je hoort het zand tussen je tenen

het getsjirp van lage zwaluwen.

Je hoort hoe de gong slaat

na het verloren gevecht

hoe de vuist geheven

tegen een wereld in slow motion.

Wij verhoren het lawaai van elke dag:

hoe in onze borst een boom barst

hoe we de splinters tellen.

Je staat bij me in de keuken, kijkt

onbewogen toe hoe ik mijn handwerk doe

klein, je lijkt van zilver, een gaatjestruitje

over je lichtgebolde buik, koket

sta je te kletsen over dingen die gebeuren

maar door je ronde knop weet ik

hoe gevoelig je bent voor invloeden

van buiten en wisselend van stemming

je onderhoudt de lijn met buiten

een stem van zekerheid dat ik besta

je maakt ook mooie grappen

waarom ik hardop lachen kan

maar vaak ben je zo wreed

dan stroomt het bloed

over de tafel

Blank eiken op de vloer als in een Finse sauna
zelfs de achterwand bekleed met lelijk blank eiken.

Op de katafalk ligt de kist: Olivia P. 28 jaar oud
haar dood ging gepaard met kleverige bessenjenever
tieners die schreeuwden dat we op moesten rotten

getatoeëerde borsten die uit een kanten hemdje puilden
stomdronken zwemmen in het Wylerbergmeer.

Het waren twee Vlaamse cherubijnen
op elke borst één, daarboven de namen:

Félicité en Dieudonné.

                                                                  Onze grootmoeder heeft slechte ogen en het zou 
                                                                                              onfair zijn haar in het donker uit te dagen.
                                                                                                         Sherman Alexie

Overdag jagen we piepschuimbekers na.
Onze grootmoeder heeft slechte ogen 
en het zou onfair zijn haar in het donker 
uit te dagen.

We zetten hinderlagen rond de tafel op
lokken met koffie en parels, drukken de
ondergrond aan. Het is niet de bedoeling 
dat er gewonden vallen.

We zoeken met een onschuld die ons vrijpleit 
met een schuivende hand rond de beker
geluid dat door de tafel gaat tot stenen lagen
de echo’s weerkaatsen. Wij achterhalen

hoe dieper onze voeten, hoe uitgestrekter 
de tijd. Een geconcentreerde geluidsgolf 
kan een vis verdoven. We proberen tussen 
sluwheid en waas de zinnen van een vrouw
terug te halen. We weten: hier komt ze mooier uit.

Mag ik onder jouw jas?

Ik ben een parttime believer

Hoewel ik matineus ben opgevoed

Ik check de feitelijke situatie op het plafond

Voor het slapen gaan;

Een tijdlang sloeg ik de ochtend over

Tot ik het ontbijt ging missen

Het vel op de pap!

Ik ben mezelf als een hond gaan uitlaten

Kapot en leeg

Leeg en kapot

In de zuiverende zon

Tegen een geüpdatete achtergrond

Bleek ik een zwalkende klopboor

Onder de onthutste lucht

Werd ik geslagen door de taal

Mijn karakter zwom in het spel

Ik at rode kool gevuld met zwarte rijst

Het leeuwendeel was bijvangst

                                        ZIJ
                Soms brengt een verkeerde trein je
                naar het juiste station.

                                        HIJ
                Ben ik dan die trein?

                                        ZIJ
                Wie zegt dat?

                                        HIJ
                Jij, iemand anders is hier niet.

Ze breekt wat eieren in een pan. En roert.

                                        ZIJ
                Waarom vat je altijd wat ik zeg
                zo persoonlijk op.

                                        HIJ
               Je gebruikt graag beelden en dus…

                                        ZIJ
               En dus wat?

Hij staat op, roert door de pan.

                                        ZIJ
               Hoe wil je dat ik spreek? Straight of in metaforen?

Onder het open raam houdt een vuilniswagen halt.

                                        HIJ
               Die trein ben ik.

                                         ZIJ
               Ik hoor geen trein.

hij laat het leven los – shit en zucht

de plantenspuit in de handen van de verpleegster

morgen wordt ze weer afgekookt voor de thaïse soep

ter verantwoording van de prijs van de dag

de poetsvrouw is zijn zoon met een rokje aan

de poetsvrouw is zijn dochter is zijn echtgenote

de poetsvrouw is iemand die hij volstrekt niet kent

ze klemmen hun handen om de bezemsteel

vegen, wringen en grommen

verslag van de laatste bewonersvergadering:

·      de directie zal een huisdier introduceren

·      de directie vindt soep inefficiënt

·      de directie zal het licht herverdelen

een verpleegster ontdekt een lamp in haar handtas

een zoon het ware gelaat van een vader

een dochter telefoneert met een schoen

een echtgenote legt haar gelaatstrekken af

een kamergenoot verwart een opwindvogel

met een platenspeler en trekt de stekker uit

“Hier is geen goud meer”, zegt de gids verveeld,

als wij ons tot de grafkamer verlagen.

Omschaduwd ligt wie anderen niet zagen,

doordat een nepdoodkist hun aandacht steelt:

het joch dat door het zand joeg op zijn wagen,

‘Van-God-De-Zon-Het-Levend-Evenbeeld’,

geblakerd nu, ontkleed en uitgespeeld –

“Wie is dat meisje?”, hoor ik iemand vragen.

Een neus als mooie jongens. Holle kassen

die door de bergwand gapen naar het al-

ziend zonneoog. De torso, broos en smal,

die eeuwig jeugdig blijft onder zijn krassen

(want kindergoden worden nooit volwassen)

deint in het ritme van atoomverval.

Hij draafde door het zand als levensdriftig paard

verbaasd op hoge benen naar een wereld

die niet wachtte.

Zo’n jongen hadden wij gewild: een echte bitterhuid

met honger in zijn lange lijf en half ontwaakte lust

naar tijd van vlees en lange nachten.

Dus vraag me niet naar vroeger

maar spuw de pitten uit en vraag me niet –

niet naar de dag dat hij, alleen en boven op het duin,

zag hoe het daar begraven lag:

een zwembroek, blauw met loze bolling,

witte strepen.

Hij sprong er overheen en stopte,

trok het aan. Vraag het me niet

omdat we beiden weten dat de tijd, oneetbare olijf,

verdroogde

voor hij barstte.

Het zand dat in de naden zat,

het moest wel schrijnen op zijn vilten huid en op de grens

van aangenaam en pijn, het zilte kruit

verborgen nog tot het moment

waarop hij ooit een man zou zijn.

Zo’n jongen hadden wij gewild.

Dus zeg me niet hoe hij het wegsmeet

omdat het hem niet paste,

maar zeg me hoe zijn spieren spanden,

en leg me uit waarom hij dacht, terwijl hij naar het water rende,

dat daar een wereld was die op hem wachtte.

Maar vraag me niet waarom hij

op zijn mager lijf de golven breken liet

en niet naar ons

maar naar de branding lachte.

de eerste die een haas zag

was Albrecht Dürer in 1502

hazen zijn er nog

en Dürer niet

maar gelukkig hebben we de plaatjes

in een ervan vertelt een haas

hoe Dürer een man van ontstellende zachtheid was

verliefd op elk ding

het was niet makkelijk voor zijn ouders denk ik

tot hij er geld mee binnen bracht

-

vandaag heb ik bij een haas gezeten

in de schaduw van een hek

omringd door riet en sloten

de haas was dood

en ik niet

hij lag er al even en gras

groeide door zijn schedel heen

we zaten met de ribben en de klaver
en auto’s en hommels raasden langs
de wind woei

eindeloos

ik weet niet hoe een haas
zou willen dat ik bid
maar zong desondanks de mani*

al was het maar

om het gras wat te ontlasten

een monument te zijn

voor elk voorbijgaand ding

of misschien 

zelfs dat niet

*) De Boeddhistische mantra van het mededogen, om mani padme hum.

ratelpopulieren zingen als brekende golven

ruisen voorbij als suizend verkeer

de straat sneeuwt dicht

onder een kleed van pollen

een kathedraal van bos welft zich over de weg

bomen omhelzen elkaar

vormen een erehaag over de lege vacht

van een kat op het asfalt

het wegdek plooit zijn mondhoeken de gracht in

Het autootje vouwt uit,

Wordt een vliegtuig

Het landingsgestel klapt open

En verder open en daar zijn voeten

De cockpit schuift open

Er zijn draden, knoppen en een lichtje

En als de vleugels zich spreiden

Armen worden

Kijk, een kleine man

In de machine

Het kind klapt opgetogen

Een wonder

Een man gaat liggen

Hoofd vast in een masker

De benen gefixeerd

Zijn armen vastgeklemd

De handen de enige middelen

Tot contact met de wereld

De machine schuift de man in positie

Grijpers draaien om hem heen

Lichtjes, piepjes, onzichtbare stralen

De machine doet haar werk

De man wacht met spanning

Op een wonder

De kleine man en

De grote machine

Beste vrienden

De kleine man maakt

Zonder machine

Geen kans

Het kind kijkt, het klapt niet

Het wil geen machine

Het wil geen kleine man

Het wil papa

Geen vrediger beeld

dan koeien op een

lome zomermiddag

die in de schaduw

van enkele bomen

liggen te dromen

dat ze straks weer

de melkcarrousel 

op mogen.

De TV-loep kan al bijna bij het vuil,

vader ziet donker het heden in.

Het verleden juist ontzettend

helder: ogen dicht baadt in het licht de zoon,

prooi voor de jagers in de grond.

In de ooghoeken zijn kameraad nog –

geleidevrouw slecht ter been,

chauffeuse die de weg kwijtraakt.

De auto moet weer ingeruild.

Na de proefrit: beviel ja, maar…

en gedreven speelt hij weer

het spel – hoewel uit laagtevrees

een tikkeltje te hoog. Zo

kent de verkoper hem nog.

Tot de tijd hen scheidt. Of

tot moeder niet meer rijdt natuurlijk.

Van de drieduizend vluchtelingen die hier op Heumensoord gelegerd zijn

draagt er welgeteld één een bomgordel. In de eetzaal van zijn paviljoen

eet hij een broodje Beemster.

Ondertussen maken al die vrouwen op de billboards in onze stad

zich los van hun leuzen en trekken ze zacht neuriënd op

naar de poorten van het kamp.

Zingen ze: we weten

dat er meer is

dan het aanprijzen van kaas, dan het bewonderen van elkaars tijdelijke

profielfoto's, dan deze menopauze - we spreken liever van ons speelkwartier -

en dat het uiteindelijk gaat om echt contact tussen mensen, waar dan ook

op deze aarde, lichaamswarmte, toe,

kom eens hier jongen, toe,

kom eens hier.

De machinist stuurt stoïcijns

ziet hij een springer?

nee

wel ruitenwissers

Springers slapen op pillen door winters

en verschijnen in zomerse bermen

als alles op zijn mooist is

als alles oké lijkt.

het water in het meer stond volmaakt stil, een middenrif

gespannen tussen verdubbelde bomen

dat er helemaal niets gebeurde was het enige dat gebeurde

een vers dat met het water begint laat vele wegen open

zo kon het dat in dat niets het woord wimperlinde

opdook als het eerste nieuws van de dag

de stem was van grind de stem was van gras

de stem was van water, n’importe

het grind beklemtoonde linde sprak misschien over een dorp

het gras beklemtoonde wimper en sprak zodoende vol

lof over een boom, water plaatste het woord bij

een meisje als een epitheton ornans

en zeggen dat er niets gebeurde, zeggen dat het water

een spiegel was. we ademden. er kleefde heel even

niet eens bloed aan onze handen.

Had ik maar duizend donsdekens in een kamer van matras. Dan

kampeerde ik de jaargetijden in een wattig tentje van geloken licht.

En las ik met zaklamp spatwaterdicht door het holst van de magie, 

mijn Ferrari-rode zakmes tegen de monsters onder het bed.

Was het plafond maar een fluorfirmament van eeuwig vallende sterren,
de muren een Autotron van klassiekers, bepleisterd met de vroege
opwinding van Franka en Kim en een ruimteschip of twee. De boekenkast
de kortste verbinding tussen verwonderland en de wereld die zeker zou.

Waren de polen van het versleten millimetertapijt maar hoog als aren,
goudgeel gebronsd, een verlegen zee onder een hemel van blauw en zon.
Waar de tijd niet voortschrijdt en het nooit te laat is. Te laat voor vroeger, 
toen er nog een toekomst. Waarvoor nog tijd genoeg was.

Hij is de vogelverschrikker van stok, op pad met porseleinen moed
en immer overlopen hart over een ongekuiste gele-stenenstraat, zonder
hakken over elke sloot. Hij gelooft alleen niet in tovenaars en van de hielen
lichten is nog nooit iemand thuisgekomen: hem maak je niets wijs.

Er waren wel blozende meisjes, met ogen vol van voor altijd, maar
uiteindelijk toch niet. En het wachten duurt al zo lang. Op het uitlijnen
van de planeten, een gelukkiger gesternte. Op een thuis waar de ramen
open mogen, witte lakens aan de waslijn en zekere armen om mijn hals. 

Het is vreemd hoe goed een mens kan slapen op de vliegtuigen
die zijn huis scheren, op de gaslucht die vast het riool weer is en de 
lichte druk op de kalken tikker die zo ongehoord hard klopt. Om
in de ochtend toch weer op te moeten staan.
Tegen de weerloosheid.

vannacht heb je

mijn naam gestolen

naast me, in bed

je hebt er kaartjes

en een zwarte stift                  

voor in de plek gelegd

mijn adem heb je laten liggen

mijn gezicht niet aangeraakt

maar mijn handen heb je

zo zacht laten bloeden dat

ik er niet van wakker worden zou

je hebt mijn naam gestolen

’t was mijn waardevolste bezit

nu lig ik naakt op de vloer

namen op mijn muur te schrijven

Er vliegen raven tussen de huizen

En de stemmen van de doden

Ruisen door de populieren langs het pad

Dit is het dorp waar ik geboren ben

Een wieg vol oude spullen

Een dodenakker waar het licht versteent

Ik zie mijn ouders met hun blinde ogen

Staren naar het kind dat doodstil speelt

Het dorp balanceert in eeuwig surplace

Er slaat geen klok er zingt geen stem

Met ingehouden adem achter glas

Beeld van hoe het was waar ik nu ben

Het dorp herneemt zijn gang het leeft

Weer op zo gauw ik het verlaten heb

En thuis draag ik het kind in mijn armen

Naar zolder waar ik het in een hoekje leg

Onverbiddelijk hard zijn de platen waartussen mijn borsten

tot het uiterste geplet worden. 'We willen de bovenste klieren

ook kunnen bekijken, mevrouw.'
Hoe hoger we komen, des te beter het zicht, moeten

de torenbouwers van Babel gedacht hebben. Ze verstonden elkaar

maar in een taal die bruisloos was, als dood water. Ze snakten

naar diepte. Hun god schonk een spraakverwarring.

We zoeken nog steeds, drukken woorden plat tussen onze lijven

en noemen dat begrijpen. Als de kramp ons dwingt los te laten,

veren ze terug in hun vorm.

Bedoeld zijn ze om voorzichtig je hand omheen te leggen, je vingers

te ronden om het gewicht van wat je nooit zult doorgronden.

De straat werd op staande voet ontslagen

wegens gekronkel

een beukenhaag kreeg een taakstraf

wegens ritselen

samenscholingen van meer dan één vogel

werden niet meer toegestaan

en uit elkaar gejaagd

preventief werden alle honden gesnoeid

’s nachts zorgden sproeiwagens van Gemeentewerken

voor afkoeling

ten einde raad werd ook de oorzaak aangepakt

de lente werd gelast haar borsten weer te bedekken.

er spoelt van alles aan wanneer men zonder doelen denkt

zoals bijvoorbeeld vroege vaders en hoe hun stemmen winkelhaken maken

in wat ooit een zachte stof –

en niemand zou de vlekken raden of de dorst

die op de droogte volgde en het zweet

dat zouteloze dagen

proefde

ook is er licht op zolderkamers

verslagen in de hoogte en een korst van hoop

ontstoken wond of vuur

wie zou nog spreken van de geur die winnaars eigen is

als men zich onderwerpt en wie weet nog hoe diep

het gloeien voelt waar niemand

eerder –

er spoelt van alles aan wanneer de deuren zijn gesloten

geen lichaam weet waarom de straf zo schrijnt

onder de rechtgetrokken lakens waarin

mijn schreeuwen is gesmoord

het huilen snel verleerd

-zo was katoen nog nooit geproefd-

er spoelt van alles aan

Hij heeft haar nu drie keer gevraagd naar bed te komen maar

Roos zit nog altijd op de bank, ze moet
nog wat zaken afhandelen, ze veinst
ik kom zo

Roos klapt haar laptop open wil nog wat woorden en
antwoorden bedenken ze wil
altijd nog iets bedenken, het zit tegen
het ouderlijk bed zit tegen, ze typt
verlopen opties

Roos zakt onderuit staart naar beelden een vermiste kater
het kind van vroeger, zoekt steun
in de bank helpt een kuil niet, terug naar tekst valt een deur dicht
de letters op het scherm
bevallen slecht

Zwaar ademhalen stopt kieren ze hangt in een deuk Roos
trekt een plaid over niet op
willen staan, hakt letters uit doornen kruist

zinloze woorden, dan wist ze

haar verborgen tijd

en schrijft bloemen

Je loopt hier in het zweet langs witte graven,
de vaporetto bracht je tot de poort.
De aanlegsteiger is de toegangshaven,
dit dodenrijk een drijvend toevluchtsoord.

Ommuurd en al, een stad van steen en marmer,
al is er dan vrij weinig te beleven.
De zon maakt alles, lijkt het, net iets warmer
als om de dood wat tegengas te geven.

Ontelbaar zijn de zielen die hier zonnen,
vervallen zerken staan in strak gelid.
Maar nergens geeft de dood zich hier gewonnen,
nooit klinkt een kreet of kleppert een gebit.

De straatverlichting wil van de middag af
zet alvast zijn licht aan, zodat de middag weet dat ie op moet schieten
de schemer komt en heeft maar eventjes de tijd.
Er bestaan zoveel uren middag
bestond er niet zoiets als eerlijk delen
toen er beslist werd over uren
en de verdeling in tijden van fases. 

Ik ben mijn sleutel kwijt.
Ik heb hem ergens weggestoken
nog niet zo lang geleden ik weet alleen niet waar.
Zonder die sleutel ben ik dakloos tenzij ik omhoog klim, op het dak ga zitten en schreeuw dat het mijn dak is.
Ik draag een rode jas met grote zakken
waarin oude bonnetjes en zelfs een wortel zit
maar geen sleutel.
Ik draag een rugzak met een voorvak waarvan de rits is stukgegaan.
Om die reden stop ik daar nu niets meer in
dan weet ik zeker dat ik iets verlies.

Het geheugen is als een slak die zichzelf lang en kort kan maken.
Als ‘ie kort geworden is wordt ‘ie automatisch ook wat dikker.
Het enige wat de slak nodig heeft is een goed werkend invouw- uitvouwmechanisme.
Zullen de slakken onderling competitie kennen
in het sneller en meer lenig willen zijn dan de andere?
En wanneer het slijmen bij de slakken stopt
zullen ze dan stil blijven zitten?
Bij ons is het de ouderdom die als nieuweling onze benen neemt
waardoor we permanent in een stoel of bed belanden.
Waar het bij ons de afgeremde benen en een opgedroogd brein zijn
is het bij de slak het gestopte slijmen dat ze verplicht
tot het stilletjes wachten in een struik
en dik of dun af laat lopen zonder benen of een romp.
Of je hakt een been af of je amputeert wat of je valt van je fiets of je komt onder een auto
of je bent gewoon lui of je bent heel erg moe nog voor je oud geworden bent.

Ik herinner me ineens de man met de rode vlindervleugels
springend van een hoge rots in de etalage
die voor eeuwig bezig was aan een vrijeval op de foto
en voorlopig daar hing, opgeplakt.
Misschien voor zo lang het nog zomer was
of tot wanneer de winkelier er schoon genoeg van had
sprong de man in de winkel op de ruit
en vloog boven zee.

Diep in de klei graaf ik naar wijze woorden, naar de koningin van de nacht. Ik vond een steen met grillige randen.

Ik was alleen met de zucht naar wijsheid, gevangen in ‘n eenzame toren fel in de zon

Valse adem ontsnapte aan mijn mond.

Mijn oor vies van de weerklank van schreeuwflarden als infame gedachten, mijn vingers verkrampt

Prikkende ogen vol slaap. Overal om me heen vluchtelingen, levende doden. Nog eens probeer ik te ontsnappen. Mijn voeten beven, staan.

Vleugels wil ik, mijn armen hangen slap naar beneden. Treinen, bussen, lopers:

We zijn schaakstukken, zonder menselijkheid in een wreed spel omdat we het tij niet konden keren.

Ik heb alleen maar gefluisterd.

Alleen gehoord. Ik hield een wapen vast dat op de grond lag, pakte een schep, begroef het.

Diep onder de klei een open hand die me deed denken aan Michelangelo.

De vingers wijzend naar de hemel.

O, geëxalteerde dromen van vrijheid, boventoon van het aardse ploeteren en bittere strijd

Schoonheid die als een zee eenvoud in zich draagt en als een moeder de glimlach tot leven wekt.

Het woord schoonheid versleten als een oud kledingstuk dat te vaak gedragen is, als een cliché dat te vaak is gehoord

Mijn allergie voor het oude.

Zeg me waarom ik spanning zoek in een verhaal als spanning zoeken lijdt tot ellende.

Ik ben er bijna, maar angst op het verkeerde pad te zijn trekt mijn aspiratie krom.

De koning van de dag werpt zijn kroon, bukt.

Dubbelhartig is een steen die ik naar een ander gooi.

De dag loopt tegen het einde.
De lakens hebben de zon nagezwaaid
de voorjaarsschoonmaak is bijna klaar.

Binnen staan we dicht tegenover elkaar.
Handen grijpen naar punten en randen,
zoeken tussen plooien einde en begin.

Het laken tussen ons bewaart de afstand.

Zij schudt lessen van de huishoudschool
uit de mouw. We slaan het laken
open als een boek en dan weer dicht.
Verhalen vullen de ruimte, de laatste
woorden verdwijnen in de vouwen.

Met de was zit ik boven bij het trapgat,
zij deelt de lakens niet meer uit.
In het fijne licht van de winterdag
schud ik het laken. Uit het dwarrelende stof
duikt ze op, staat even voor me

het boek blijft dicht.

Met een trui zoals Szymborska

op de cover

van Einde en begin zou je

naar IJsland moeten gaan

waar je regen kunt zien

van duizenden minieme meteoren,

lichtend spoor van plasma

door de atmosfeer;

Perseus’ pijlen bevroren

in hoogstens een seconde

houdt de hemel

en wat zich aan het oog onttrekt

een spiegel voor.

Polen woonden altijd

al in het ijsland van ons bewustzijn.

Soms lichten ze een seconde op

als metselaar, behanger of stucadoor.

Haard en huis,

spoor

dat ze achterlaten

achter een smeltvrij ijsgordijn.

We gaan ervan uit

dat alles een doel heeft,

zegt de filosoof - het is laat

op de avond, in het café

en op straat geraas en

gebral -, en vaak is dat

ook zo, maar niet altijd.

Meestal niet, opper ik,

we zijn hier toevallig, dat

op zich is voldoende

reden om minder

kabaal te maken

Er is een vrouw in purper, misschien
de muze, er is een ronde gang met
duizend deuren met sloten in de vorm
van kameleons, er is as en één sleutel,

er is een spiegel, de maan hangt, er is
een knoop, er is een boek, dicht- en
onbeschreven, er is een glazen masker,
er is 'n egel, fel en rond in geur, er is

een cactus, er is een obool, er is een
gat, er zijn twee dobbelstenen, een
witte en een zwarte, er is de vlam van
een kaars die gedoofd is, er zijn drie

schaduwen: roos, vlinder, kluizenaar;
er is de schedel van de man die het
ijzer uitvond en daarna zo mysterieus
verdween, er is een blauwdruk, er is

een zandloper, er is een zilv'ren kistje
vol symbolen, er is een waaier, ook is
er rook, er zijn kraaltjes, mineralen en
kristallen, er is een fossiel, er is in het

hoge noorden van Europa een eiland,
er is haar navel - much ado about nothing.

Geboren zonder woorden

raapte ik de woorden op

die moeder riep. Stopte 

ze in mijn oren, en daarna

in mijn mond. Draaide ze

eindeloos rond en rond

en rond. Genoot van de

muziek, van de dans van

de klank op de tong. Hoe

het zong, spiesde, en glom.

Scherp knerpte als grind.

Hoe taal een touwtje is:

wanneer ik 'mama' riep,

dan kwam ze als een hond.

Ik woon nog maar pas in deze buurt,
de dingen moeten zich nog schikken
naar mijn aanwezigheid.
De mensen moeten nog leren
hoe me te troosten. Ongeveer zo:
sla een arm om me heen, handpalm

tegen monnikskap, wrijven mag maar hoeft niet
hoofd tussen nek en schouder, kin licht gebogen
zodat tranen sneller stromen.

Ik zeg alvast: het went vanzelf, ik kan ook
af en toe maar leven. Ik heb het koud maar
durf mijn vest niet aan te doen, uit angst dat ik
de mouwen niet kan vinden met mijn armen.

En morgen bouw ik een schutting zo hoog als mijn huis
met staken naar het centrum van de aarde.
Binnen trek ik plastic over de vissenkom,
kit alle openingen dicht, tape vensters aan kozijnen,
schuif watten tussen dakpannen, gooi de sleutel
naar de vlieringdeur weg, verstik de planten.
Alle mogelijkheden opgeheven:
een huis als een vat zoutzuur,
agressief en corrosief voor de ogen.
Ik heb mijn vluchtlijnen al uitgezet, bekeken
dertien treden tot de deur, ik kan nog weg, ik
kan nog steeds verstandig zijn.

Twee vrouwen van vijftig

in een stad die overstroomt van moois.

Wijze woorden en jong gepraat,

Het is veertig jaar later.

Kanten gevels leunen als boekenruggen tegen elkaar

Heilige schilderijen in een stil museum

meneren en mevrouwen die wonen in een kader

een meisje in het blauw met een halssnoer

zij kijkt ons aan.

Twee vrouwen van vijftig

ze laten hun meisjes los,

giechelen en bestellen nog een glas voor vroeger

delen een stuk taart

hun lach hinkelt de straat op

in een stad die nooit slaapt.

De meisjes spelen rijke mevrouw in een duur hotel

met Callasconfituur en alles wat ze wensen.

Ze zijn zo blij.

Al het ware dat ik kan vertellen

houdt zich in een vermolmde dorskast schuil

er zijn wel kieren en de akker is nog niet gestorven

maar wat ik zei is al niet meer wat ik zeg

de processen zijn in werking gesteld.

Inmiddels wordt door wrijving het verhaal

van het gebeurde gescheiden

daar zijn tegenwoordig machines voor

die maaien, haspelen, vijzelen, zeven en ventileren

kortom die al het ware dat ik kan vertellen

verdelen in product en residu.

Eerder werden verhalen nog met de hand verteld

vormden de bergtoppen waar knokkels uit bestonden

zich om vlegels van moeilijk te splijten hout (zoals haagbeuk).

Dat wat de waarheid boven tafel trok

kon ook worden omschreven als middeleeuws wapentype

dat wat voedsel ontblootte

ook de mens tot lichaam reduceren.

Dit houtomsloten gestuw van wat er is overgebleven

er wordt van gegeten als van brood.

Hij is een man van eindeloze jaren,
hoofd vol buitelende beelden,

lichaam vol geschiedenis. 
Elke nacht zit de oorlog aan zijn bed
om te horen of hij niets vergeten is.

Het kraken van de schorseneren

klinkt oorverdovend in zijn mond.

Hij luistert naar de regen op zijn zonne-
panelen en ’s avonds ligt hij dwars 

in bed. Alsof ze er nog is.

Hij schuifelt door zijn dagen en houdt zich
wankel vast aan alles wat hem niet ontviel.
Zijn vrienden gingen hem al voor.
Soms gebruikt hij ‘s middags pas
zijn stem. 

Er is iets met ons. We gebruiken je als paspop voor onze
vermommingen, we kopiëren je wandelstijl, daarna kruipen
we het podium op. We leggen het matje klaar dat zo meteen
onder het hoofd gaat. Onze specialiteit is op het hoofd rond-
draaien. Een spel met energie.

Je moet in vorm zijn. Wie niet in vorm is, wordt gebroken.
We werken tot we het ritme vinden en in dat ritme denken 
we na. Wanneer we stoppen, staan we geen meter verder  
maar we zijn even helemaal alleen geweest.

je knipte verbeelding

in kleurrijke stroken op behang

en wees de tekens

van licht te zijn

en ver te zien

zo zag ik door jouw ogen

een andere wereld opengaan

het bed, de stoel, de

schaduwen in dit bestaan

kregen een aan te raken tederheid

die mij voordien nog was ontgaan

een metafoor, vroeg ze. hij gaf haar een diep wit bord

op een witte tafel. een antwoord als een verregende

vogel in een tamme tuin had ze dat kunnen noemen,

maar ze kuchte instemmend en vroeg hoe lang blijven

we weg. voor altijd, wilde hij antwoorden, oudzomerse

telefoondraden als wespen in zijn hoofd, stranden lagen

bezaaid met gebroken glas, de geur van vers gezaagde

eiken sloeg hem in het gezicht als een lauwe washand.

enkele nachten, zei hij, veel meer kunnen wij niet aan,

hij had kan ik moeten zeggen, haar de vlek willen wijzen,

de gekko op het aanrecht, dat hij een vis had willen zijn.

haar hachelijke lippen hapten hol als de hakken van

de bovenbuurvrouw. ze zuchtte, zei dat het vers dat

men beëindigt nooit het vers is waarmee het begon.

De avond wordt asgrauw uit de hemel geschud.
Daken en torens laten hun silhouet los. Ondergronds
liggen de anderen in een asiel van krant en karton.

Schuifdeuren puffen uiteen. De ene massa boort
zich door de andere. Ze dragen ons bodemloos.
Sporen beginnen klaaglijk te huilen.

We reppen ons door tegelgangen waar de anderen
neuzelen boven rammelende bekertjes. Zij leven in mutsen,
vriezen de dag door. Verder dan hun ogen raakt niemand.

Maden, denken we, salade, niet vergeten
langs de superette te gaan. Het brandt ons
in de maag bij het vooruitzicht van de keuze.

Thuis gaat de verwarming hoger. Nat vaatwerk
rinkelt in de keuken. Plasmablauw licht de dag
weer op en zien we opnieuw de anderen.

We geloven de wet van de grote getallen: er is er een
die ons zal brandschatten, ons treffen in het nageslacht.
Het is zo weer voorbij, gevolgd door luchtigheid

waarin zij zichtbaar afwezig zijn. De avond kantelt
in whisky en melkchocolade. Ons maatpak buigt
over een stoel. We leggen onszelf in onrust te slapen.

Zondagochtend helpen de klok te luiden
en dan zelf niet naar de kerk gaan; het is
dus nog vroeg, en je moet iets met je dag doen

maar de mensen die je wakker hebt gebeierd,

dat is stom volk. Wat je nodig hebt is
iemand met de grondige somberheid

van Duitse filosofen, maar dan jonger:
aan de rand van de stad ligt een begroeide afvalberg
die je mooi samen kunt beklimmen;

je maakt op de weg omhoog een foto van de omgeving
met de blik van iemand die op dit terein
een golfbaan zou willen laten aanleggen

want iedereen heeft steeds meer tijd, en je houdt
van het geluid van die tik tegen het witte balletje,
maar het gezicht van je wandelende vriend staat op onweer:

je zal wel weer iets over het hoofd gezien hebben.

Een walvis heeft de school verlaten,

de regen kleurt de hemel groen en

tussen wolken drijft verlangen dat

nog een droom wil vinden.

Ik heb een bloem gezocht,

ik heb ze niet gevonden,

dacht aan een bloem en dacht aan jou,

ik heb je niet gevonden.

Uit alle wonden heb ik duisternis

verwijderd, uit alle kloven heb ik

de diepte opgevist om slechts

languit te liggen en opnieuw te dalen,

uit alle putten dronk ik van de bodem.

Ik heb een bloem gezocht,

ik heb ze niet gevonden,

dacht aan een bloem, dacht dan aan jou,

en toch heb ik je niet gevonden.

De wind waait over golven,

stuwt hen op totdat ze breken

op het strand en er een afdruk achter

laten die al meteen wordt schoon

geveegd terwijl de meeuwen huiveren.

Wat op het water drijft is wat verloren

werd, wat ooit geboren nooit een haven

heeft gevonden, zoals een bloem en

jij, een aangespoeld verlangen dat ooit

nog tussen wolken dreef, nu enkel door

de wind in schuim wordt weggewaaid.

Hoor nu hoe over alle heuvelruggen 

de nacht langzaam een deken spreidt,

een zachte rimpeling, ogen en handen

toegedekt, verstilde lippen zuchten

naar wolken om een droom te vinden.

Ik heb een bloem gezocht,

ik heb ze niet gevonden,

dacht aan een bloem en dan aan jou,

en toen ik je dan vond werd het windstil,

een walvis heeft de school verlaten

en regen kleurt de hemel groen.

In dit subtropisch zwemparadijs

Waar wij altijd aanspoelertje speelden

Komen de stuwpompen met één lange kreun tot stilstand

Het vlees lilt na

Vluchtelingen

Met het eeuwig leven in hun ogen

Vragen om een glas Minute Maid

En hun zwembroek niet bij

Dus wij plukken de zon uit de hemel

Persen ze uit in een glas Minute Maid

En wijzen op de voorziene lockers voor geloofskwesties

Bij grens was ik ontvangen bij een hond

Die wakker blijft voor zijn baas.

Nederland wil niet onder water liggen

Zo nederlanders hout het droog.

Iedereen hout van zuur: zurre drop, zurre appels,

Zuure stof. En daar hout het niet op. Zuren over schol,

Over trein, over ziekenhuis en snelweg. Over de

Weer (en hoe moet weer), en over links en rechts.

De Partij van de Aarbei, van de Tomaat, van Vrije Dom,

Waarom? Daaroom! zeggen zij dan.

Nederlanders houden nooit hun becks,

Zelfs over dingen voor waar zij hebben heen respect.

Iedereen denkt dat zij zelf hebben respect dik

En dik verdient.Ikke? Ik denk het is hier te dik bewolkt.

Maandag ochtend elke maand gaat dat siren weer.

Waarom nederlanders wil herineren

Op de slekster tijden keer op keer op keer?

Nederland zegt dat het is een innov natie.

Zij willen allemaal anders denken en doen  

Maar dan allemaal op hun eigen, zelfde maneer.

Een nederlander hout van koffie. Zelfs koffie verkeerd

Vint hij niet verkeerd. Nederlanders zijn gezond.

Zelfs de junkies drinken yoghurt. Yoghurt is gecultuurde

Heb ik in supermarkt gezegd. Alleen als grap,

Maar kassa meisje lacht niet. Ik ook niet lang,

Want eten hier is duur, is een maalstrijd zegt mijn vriend

Altijd (ook grap). Ik heb mijn eigen cultuur, zeg ik soms,

Maar hier hangen zij cultuur op en maken het duur.

“In another life, he tells me, we were brothers – twins. We ran together; we ate from the same brass bowl, twin lions” – Meghan O’Rourke, “Still life amongst partial outlines, part V.”

Soms fantaseer ik dat we broers zijn; hij en ik. Jonge jongens.

Wolven, welpen. Rennend en vechtend, door velden

en over parkeerplaatsen. In de schemering hurk ik neer,

achter een autowrak, wachtend op zijn verschijning, wachtend

tot ik hem kan vermoorden. We dragen honkbalknuppels en stokken,

plastic geweren. Ik dood hem tientallen keren – zijn handen

dramatisch in de lucht, als Willem Dafoe in Platoon.

Hij herrijst, iedere avond, hopend op meer.

Ik loop schrammen op, schotwonden, maar ik laat me niet kennen.

Onze band is sterk, broederlijk, we zijn verbonden

door bloed. Iedere nacht tonen we onze wonden.

Wanneer hij sterft kijk ik toe. Mijn plastic geweer rustend

in mijn palm, het kinderzweet op mijn voorhoofd,

de smaak van roestig ijzer in mijn mond. Er is geen genoegdoening,

het is simpelweg mijn taak. Hier ben ik voor gekomen. Hier is hij voor gemaakt.

’s Nachts liggen we naast elkaar in het gras, ik slaap diep en droom

over lakens. Donzen kussens, dode bladeren, stenen engelen

water en aarde. We vangen vissen uit het meer, vissen restjes

uit vuilnisbakken naast stenen huizen, stelen een brood

van een aanrecht. Maar hij weet: Ik ben een carnivoor.

Ik schuif dicht naar hem toe. Sla mijn armen

om zijn schouder. Mijn broer. Mijn bloed. Ik jaag hem op.

Ik volg hem tot het eind.

het park doet of er niets aan de hand is

de mensen doen of er niets aan de hand is

het standbeeld van Tollens doet of er niets aan de hand is

net als de algen die onder zijn oksel groeien doen

de eend op de vijver of de wind doet

alsof er niks aan de hand is

ook de honden en hun drollen en hun baasjes

ze doen of er niets aan de hand is

even vanachtond toen ik je glimlach zag

dacht ik dat er niets aan de hand was

de rest van de dag heb ik gedaan alsof

Welke zee raasde door de straten

dat toen de morgen open brak

wrakhout in onze goten lag

zacht gezang van ver dwaalde

langs façaden, onbekende talen

gonsden rond openstaande ramen

welke storm raasde door de straten

die gordijnen op deed waaien

deuren deed knarsen in hun voegen

maar niemand kijkt en niemand ziet

diep verborgen in het vermolmde hout

het zaad dat op ontkiemen staat.

Begin met de bloem en haar compositie,

Zij wordt tot ontleding toe opengesteld.

Nu moet de tijd een stop hoger ingesteld,

Dit bepaalt de levensduur der reflectie.

Met een andere lens wordt zacht gefocust

Op een nieuwe wens: zie voor de roos in brand

De fotograaf, biddend in de macrostand.

Alleen het statief  bewaart zijn gemoedsrust.

Een onderbelichte tijd is het sluitstuk.

Op dit hoogtepunt bewerkt het negatief

Zijn ogenblik tot haar stilstaan in afdruk -

Doch zelden zijn de doornen coöperatief.

Wij zijn een familie die kalm blijft. We deppen

het bloed vergeven de ruzie, maar gisteren

voelde het als uit elkaar vallen.

Ik ritste mijn jas dicht.

De feiten waren er al, ik had het alleen

niet opgeslagen, zijn hand op haar onderrug

ik dacht dat ik zag dat hij er afgleed want

onwetendheid is het ergst.

Zij leeft al jaren met mij

in haar hoofd, voor mij is ze nieuw.

We hebben de liefde zorgvuldig opgebouwd.

Geduld betracht, wijn aangereikt, sinaasappels naast

de warme broden. Rituelen niet verward met gewoonte.

Je kunt een man niet bijsnijden.

Nu ik het weet is het dragelijk, mijn man

veranderd in een verre bekende, ik snijd uien

voor een soep en trek mijn huid

van echtgenote aan.